The Project Gutenberg eBook of The Esperantist, Vol. 1, No. 3 This ebook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this ebook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you will have to check the laws of the country where you are located before using this eBook. Title: The Esperantist, Vol. 1, No. 3 Editor: H. Bolingbroke Mudie Release date: July 13, 2009 [eBook #29403] Most recently updated: January 5, 2021 Language: English, Esperanto Credits: Produced by David Starner, Andrew Sly and the Online Distributed Proofreading Team at https://www.pgdp.net (This book was produced from scanned images of public domain material from the Google Print project.) *** START OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK THE ESPERANTIST, VOL. 1, NO. 3 *** Produced by David Starner, Andrew Sly and the Online Distributed Proofreading Team at https://www.pgdp.net (This book was produced from scanned images of public domain material from the Google Print project.) Transcriber's Notes A few minor typographical errors have been corrected without notice. However, many grammatical errors and odd spellings have been left as in the original. SINGLE COPIES PRICE FOURPENCE NET. _No. 3._ _January, 1904._ THE ESPERANTIST The Esperanto Gazette for the spreading of the International Language.... Edited by H. BOLINGBROKE MUDIE. ANNUAL SUBSCRIPTION: 3/- (4 francs; 1-1/2 roubles; 75 cents). Published by THE ESPERANTO CLUB, 41, Outer Temple, London, W.C. CONTENTS. Page Editor's Notes 33-35 Radium (Sir William Ramsay) 36-37 Two Fables (Esperantist 6266) 37 Nursery Rhymes (Ben Elmy) 37 A Terrible Night (Edward Metcalfe, M. A.) 38-39 The Tempest, continued from pages 5 and 21 (translated by A. Motteau) 40 Casabianca (translated by Clarence Bicknell) 41 Evening (Carlo Bourlet) 41 Comrades in Other Lands 42 The Antiquity of the Sphinx (Ben Elmy) 43 A True Tale (Esperantist 4686) 44 Benjamin Franklin's Whistle ("Kabe") 44 The Dream-Doctor (Esperantist 8379) 44 Correspondence Notes 45 Various Items of Interest 46 Synopsis of The Grammar 47-48 FOR FREE PARTICULARS write to the HON. SECRETARIES of ESPERANTO SOCIETIES at BOURNEMOUTH, I. F. H. Woodward, Esq., Norwood, St. Swithin's Road. DUBLIN, C. Fournier, Esq., Celtic Association, St. Stephen's Green. EDINBURGH, Miss Tweedie, M.A., 2, Spence Street. GLASGOW, J. Hunter, Esq., 138, Darnley Street, Pollokshields. HUDDERSFIELD, G. H. Taylor, Esq., 13, Birkly Hall Road. KEIGHLEY, J. Ellis, Esq., Compton Buildings, Bow Street. LONDON, H. Bolingbroke Mudie, 41, Outer Temple, W.C. NEWCASTLE, H. W. Clephan, Esq., 3, Cotfield Terrace, Gateshead. PLYMOUTH, J.A. Thill, Esq., 6, Barton Crescent, Mannamead. PORTSMOUTH, Dr. Greenwood, 21, St. George's Square. SURBITON, P. Howard, Esq., The Bungalow, Crane's Park. TYNESIDE, A. Davidson, Esq., 26, Park Crescent, N. Shields. N.B.--It is earnestly hoped that gentlemen who are willing to form local groups will communicate with the Hon. Sec., Esperanto Club, who will do all in his power to assist them in the work. The Remington THE _UNIVERSAL_ TYPEWRITER. Just think of it! THE INTERNATIONAL MACHINE. _Unbound by ties of nationality: The common bond of union of all civilised peoples._ The Remington can be supplied fitted for Esperanto. * * * THE REMINGTON TYPEWRITER COMPANY, 100, Gracechurch St., London, E.C. La Remington LA _UNIVERSALA_ SKRIBMASXINO. Pripensu je tio! LA INTERNACIA MASXINO. _Tute liberigxita de naciaj ligiloj: La Komuna unuigilo por cxiuj civilizitaj popoloj._ La Remington estos liverita kun Esperantaj presliteroj. * * * LA REMINGTON TYPEWRITER KOMPANIO, 100, Gracechurch St., Londono, E.C. To Interest Your Friends, Send 2/6 to the Librarian, P. HOWARD, Esq., The Bungalow, Cranes Park, Surbiton, for 6 copies of No. 52. These can subsequently be returned with 1/3 extra, and exchanged for The Complete Text Book if desired. LINGVO INTERNACIA, A Monthly Gazette entirely in Esperanto. Edited by M. Paul Fruictier. Annual Subscription, 3/6. With Literary Supplement. 5/6. Send to the Librarian, Esperanto Club. Single Numbers, 4d. [Image: The BEST and most Useful Present for all who write, and the Busy Man's Right Hand.] Waterman's _IDEAL_ Fountain Pen _THE RIGHT WRITING PEN._ Does Not Leak. Does Not Blot. Does Not Spurt. The Right Pen and the Wrong Pen are two different things. Waterman's Ideal Fountain Pen is the right pen. It is right in every way. It is right in every section. You get a nib just right, to suit your hand. It is always there, and you get so used to it, no other pen is right. The ink supply is right--no leaking or blotting, no spurting or smudging. The writing is right. There are no sudden stops. The pen always keeps right on. WATERMAN'S IDEAL-- The Pen that is just right every way. Of Stationers, Jewellers, &c, from 10/6. In Silver and Gold for Presentation. Send for Illustrated Brochure, post free from L. & C. Hardtmuth. 12 GOLDEN LANE, LONDON. E.C. THE ESPERANTIST. The Esperanto Gazette for the spread of the International Language. ABONPAGOJ ESTAS RICEVEBLAJ CXE SUBSCRIPTIONS SHOULD BE SENT TO The Hon. Sec., ESPERANTO CLUB, 41, Outer Temple, London, W.C. AUSTRIA.--Sro. T. Cejka, Bystrice Hostyn, Moravia. BELGIUM.--M. M. Seynaeve, 3, Rue de l'Avenir, Courtrai. CANADA.--A. Saint Martin, Esq., 79, St. Christopher Street, Montreal. FRANCE.--M. Paul Fruictier, Boulevard Arago 27, Paris. GERMANY.--Doktoro Mybs, 68, Markt Strasse Altona, Elbe. MALTA.--A. Agius, Esq., 92, Strada S. Gaetano, Hamrun. RUSSIA.--G. B. Smith, Esq., 19, Wiborg Quay, St. Petersburg. SWEDEN.--Sro. P. Ahlberg, 50, Dobelnsgatan, Stockholm. TRINIDAD.--Geo. O. Messerly, Esq., Port of Spain. _Nepresitajn manuskriptojn la Redakcio resendos se oni aldonis posxtsignon._ _Alsendatajn artikolojn la Redakcio laux bezono korektos._ No. 3. JANUARO, 1904. Subscription, 3s. Per Annum. Single Copies, 4d. net. KORESPONDANTE, NI LERNADAS. La Nova Jaro komencas. Saluton! Gxi estu felicxa por cxiuj Gesamideanoj tra la Esperanta Mondo. Kaj gxi estu felicxa por la kara lingvo mem! La jaro 1903a estis bonega, eble la plej bona kiun Esperanto estas gxis nun vidinta--sed ni fidu ke la venonta jaro estos ankoraux pli bona. _The Esperanto Club_ ankaux komencis novan jaron. Cxion, kio estis farebla per gxiaj malgrandaj financoj, la Klubo faris por disvastigi la lingvon; kaj estas mirinde kiom malmultaj entuziasmuloj povis fari dum kelkaj monatoj de senfina klopodado. Cxiuj Esperantistoj kaj iliaj amikoj estas invitataj al gxia Jarkunveno cxe Essex Hall, Strand, Jan. 14. 1904, 7-10. Cxiulandanoj trovas plezurega la propagando de Esperanto. Nia legantaro sxatos la belajn vortojn de Doktoro Gustav Busuttil (Maltujo), kaj sendube gxi donos egalan plezuron legi la sekvantan leteron da Doktoro Ostrovsky (Jalta, Rusujo). "Tre estimataj Kunfratoj: Mi jxus ricevis la Numero 1 de via Gazeto, The Esperantist. Koregan Gratulon pri tiu cxi nova grava propagandilo de nia kara Esperanto! Mi konas la lingvon internacian de 1891 jaro, tamen gxis nun, mi ne forgesas la mirindan impreson kian faris je mi Esperanto. Al mi sxajnis, kvazaux iu forprenis de miaj okuloj ian pezan kurtenon, kiu malhelpis min vidi la Dian mondon. Esperanto kvazaux malfermis antaux mi largxan pordegon, eniron en grandegan, belan palacon, kie mi cxiam renkontadis multajn, kvankam nekonatajn, tamen tre karajn al mi gefratojn, kiujn mi iam perdis, kaj nun denove trovadas. Korespondante, jen kun tiuj, jen kun aliaj nacianoj, mia horizonto farigxadis cxiam pli kaj pli largxa; kaj mi pli kaj pli gxuadis la grandegan gxojon estadi en tiu cxi cxarma palaco, kune kun gxiaj noblaj logxantoj. Hodiaux via bela, tre simpatia The Esperantist denove plenigis mian animon per nova vera gxojo. Gxi kvazaux enkondukis min en novan, gxis nun nekonatan de mi, grandegan cxambron de tiu palaco, en vian estimindan Britujon, en unu el plej belaj, plej luksaj apartajxoj de tiu cxi palaco, kie espereble ankoraux mi trovos novajn, sincerajn, noblajn gefratojn. La impreso estas sorcxe! Vivu la konstruistoj de tiu cxi mirinda palaco! Vivu la Esperantistoj!!" Ni esperas ke la aminda Doktoro Ostrovsky trovos multajn korespondantojn en nia lando. Por tiu cxi celo ni fidas ke nia legantaro plene utilos la adresareton sur la kovrilo de tiu cxi Gazeto. Tiel ili ne nur helpos Esperanton, sed ankaux sin mem, cxar, _korespondante ni lernadas_. [Cxiuj el la anoncoj en The Esperantist estas indaj je atento.] Ni povus skribi multajn pagxojn pri la progreso farita de Esperanto dum la lasta jaro, sed nun ni nur donos la notindojn de Decembro, 1903. Jam longe Esperantistoj deziregis tauxgan stilmodelan skribajxaron. Por plenumigi tiun bezonon, Doktoro Zamenhof jxus eldonis interesan kaj utilegan verkon. Jen kelkaj frazoj el gxia Antauxparolo:--"Por ke cxiuj povu uzi la lingvon egale, estas necese, ke ekzistu iaj modeloj, legxdonaj por cxiuj. Tio cxi estas la kauxzo, pro kiu, cedante al la peto de multaj Esperantistoj, mi eldonis _Fundamentan Krestomation_ kiu povos servi al cxiuj kiel modelo de Esperanta stilo, kaj gardi la lingvon de pereiga disfalo je diversaj dialektoj. Atentan tralegon de la _Fundamenta Krestomatio_ mi rekomendas al cxiu, kiu volas skribe aux parole uzi la lingvon Esperanto. Cxiuj artikoloj estas aux skribitaj de mi mem, aux, se ili estas skribitaj de aliaj personoj, ili estas korektitaj de mi en tia grado, ke la stilo en ili ne deflankigxu de la stilo, kiun mi mem uzas. L. Zamenhof." La unuaj pagxoj enhavas simplegajn frazojn. Je la dekoka pagxo komencas fabeloj kaj legendoj. Tiam aperigas multaj anekdotoj, rakontoj, sciencaj artikoloj kaj, laste poezio. Eble estas bedauxrinde ke la bona Doktoro enpresis 38 pagxojn el sia _Hamleto_ kaj 17 pagxojn el la _Iliado_ de Sinjoro Kofman, cxar multaj Esperantistoj jam havas tiujn cxi verkojn. Sed sendube la aliaj 403 pagxoj suficxos por montri perfektan stilon. (Kosto 3/- afrankite de la "Librarian," Esperanto Club). Alia utila eldonajxo estas "Komercaj Leteroj" redaktite de Sinjoroj Berthelot kaj Lambert, kiu certe faciligos la uzon de Esperanto inter niaj komercaj samideanoj. Gxi enhavas 34 leterojn pri diversaj aferoj, kaj vortaron en la lingvoj Esperanta, Franca, Germana kaj Angla. (Kosto 7d. afrankite). Sinjoro Rhodes sendis al ni ekzempleron de sia nova _Key to the Ekzercaro_. Gxi estas tre bona verketo, kaj cxiuj Esperantistoj kiuj havas la _Ekzercaron_ certe estos sagxaj sendante 35 centimojn por gxia traduko en la Angla lingvo. Sinjoro Rhodes ankaux komencis tradukon de Bunyan's _Pilgrim's Progress_, kaj kredeble niaj legantoj baldaux vidos specimenon en The Esperantist. Alia specimeno kiun ni esperas presigi estas el la traduko de la _Rubaiyat of Omar Khayyam_, verkita de nia agema kunverkanto, Sinjoro Ben Elmy. Kvankam estas bedauxrinde ke Esperantistoj tiel lertaj, kiel estas tiuj cxi adeptoj, ne cxiam skribos originalajxojn, ni tamen deziras la sukceson de la du libroj, kaj ni esperas je originalajxoj de ili kaj de cxiuj adeptaj Samideanoj. Mi deziras danki cxiujn, kiuj sendis proponojn pri la plibonigo de la Gazeto. Lauxdezire ni nun presigos sciencan kolonon. Niaj legantoj scias iom pri la jxuseltrovitaj ecoj de Radiumo, la plej nova mirajxo de la hxemia mondo. Mi kuragxigxis skribi al Sir William Ramsay, petante ke li helpu la Esperantan Aferon, aminde skribante por ni artikolon pri Radiumo. Mi plezure anoncas ke li ne nur promesis tion fari, sed ke lia respondo estis Esperante skribita. Sinjoro Seynaeve proponis Esperantan Kunvenon Londone dum tiu cxi jaro, kiam cxiulandaj delegitoj pripensus pri Internacia Esperanta Akademio. Bonega ideo! Se niaj transmaraj amikoj venos cxi tie, ili povos esti certaj ke ni faros cxion, kion ni povos, por helpi je la fondo de Akademio, kaj ankaux por plezurplenigi ilian libertempon. La Redaktoro. P.S.--Ni jxus ricevis pruvon de alia nova verketo, "A New Hobby that may bring you a Living." Gxi estas interesa bonepresata ilo por disvastigi la lingvon, kaj estas eldonata de "_The Esperanto Literature Agency_," _Colchester_. La Librarian de la Esperanto Club (_P. H. Howard, Esq., The Bungalow, Cranes Park, Surbiton_) sendos gxin je ricevo de 7d. IN CORRESPONDING, WE LEARN. The New Year begins. Greeting! May it be happy for all fellow-thinkers throughout the Esperanto world. And may it be happy for the prized language itself. The year 1903 was excellent--possibly the best which Esperanto has yet seen--but let us trust that the coming year will be even better. The _Esperanto Club_ also has commenced a new year. All that was possible with its slender funds the Club has done to spread the language, and it is wonderful how much a few enthusiasts have been able to do during some months of ceaseless activity. All Esperantists and their friends are invited to its Annual Meeting at Essex Hall, Strand, on January 14th, from 7-10 p.m. People of every nationality find the propaganda of Esperanto most pleasurable. Our readers will appreciate the beautiful words of Dr. Busuttil (Malta), and doubtless it will give equal pleasure to read the following letter of Dr. Ostrovsky (Yalta, Russia):-- "Esteemed Brethren,--I have just received No. 1 of your Gazette, The Esperantist. Most hearty congratulations on this new important means of propagating our dear Esperanto! I know the international language since 1891, yet up to the present I do not forget the wonderful impression which Esperanto produced upon me. It seemed to me as if someone had taken away from before my eyes some heavy curtain, which prevented my seeing God's world. Esperanto, as it were, opened before me a wide portal, the entry into a palace vast and beautiful, where I have ever met many brethren, albeit unknown, yet very dear to me, whom once I lost and now have found again. Corresponding with persons of one and another nationality, my horizon has continued to become wider and wider, and I more and more have revelled in the great joy of being in this charming palace, together with its noble denizens. To-day your attractive, very congenial The Esperantist has once again filled my soul with a new, true joy. It has, as it were, introduced me into a hitherto unknown, immense new chamber of that palace, into your estimable Britain, into one of the most handsome, most luxxurious apartments of this palace, where I hope I still shall find new, sincere, noble brethren. The conception is bewitching! Long live the builders of this wonderful palace! Long live the Esperantists!!" We hope that the amiable Dr. Ostrovsky will find many correspondents in our land. To this end we trust that our readers will fully utilise the address list on the cover of this Gazette. They will thus not only help Esperanto, but also themselves, for in corresponding we learn. [All the advertisements in The Esperantist are worthy of attention.] We could write many pages on the progress made by Esperanto during last year, but now we will only give the memorabilia of December, 1903. For a long time past Esperantists have greatly desired a suitable collection of writings as a model of style. To fulfil this requirement, Dr. Zamenhof has just brought out an interesting and most useful work. Here are some phrases from its foreword:--"In order that all shall be able equally to use the language, it is necessary for some models to exist which shall lay down the law for all. This is the reason why, having given way to the request of many Esperantists, I have brought out the _Fundamenta Krestomatio_, which can serve as a model of Esperanto style for all, and can guard the language from the fatal falling away into different dialects. I recommend the attentive perusal of the _Fundamenta Krestomatio_ to all who wish to use written or spoken Esperanto. All the articles are either written by myself, or, if they are written by others, they have been by me corrected, so that their style shall not diverge from that which I myself employ." The first pages contain simple phrases. At the 18th page commence fables and legends. Then appear many anecdotes, tales, science articles, and lastly poetry. It is possibly a matter for regret that the good Doctor has included 38 pages of his "Hamlet" and 17 from the "Iliad" of Mr. Kofman, because many Esperantists already have these works. But undoubtedly the other 403 pages will suffice to manifest perfect style. (Price 3s., post free, from the Librarian, Esperanto Club). Another most useful publication is "Komercaj Leteroj," edited by Messrs. Berthelot & Lambert, which will certainly facilitate the use of the language among our commercial friends. It contains 34 letters on divers matters, and a vocabulary in Esperanto, French, German, and English. (Price 7d., post free). Mr. Rhodes has sent us a copy of his new _Key to the Ekzercaro_. It is a good little work, and all Esperantists who have the _Ekzercaro_ will certainly be wise in sending 2-1/2d. for its translation into English. Mr. Rhodes has also commenced a translation of Bunyan's _Pilgrim's Progress_, and probably our readers will soon see a specimen in The Esperantist. Another specimen we hope to print is from the translation of the _Rubaiyat of Omar Khayyam_, done by our busy fellow-worker, Mr. Ben Elmy. Although it is to be regretted that Esperantists, so clever as are these experts, do not always write original matter, we nevertheless desire the success of these two books, and hope for original works from them and from all expert friends-in-Esperanto. I desire to thank all who have sent proposals for improving the Gazette. By request we will now print a science column. Our readers know something about the recently-discovered qualities of Radium, the newest wonder of the chemical world. I had the temerity to write to Sir William Ramsay, asking him to help the Esperanto cause by kindly writing for us an article on Radium. I gladly announce that he not only promised to do so, but that his reply was written in Esperanto. M. Seynaeve has proposed an Esperanto Congress in London during this year, when representatives from all countries should deliberate concerning an International Esperanto Academy. An excellent idea. If our friends from over the sea will come here, they may be sure we shall do all in our power to help in establishing an Academy, and also to make their holiday pleasurable. _Literal Translation._ P.S.--We have just received a proof of another new little work, "A New Hobby that may bring you a Living." It is an interesting, well-printed means for spreading the language, and is published by "_The Esperanto Literature Agency_," _Colchester_. The Librarian of the Esperanto Club (_P. H. Howard, Esq., The Bungalow, Cranes Park, Surbiton_) will send it on receipt of 7d. RADIUMO. _De_ Sir William Ramsay, K.C.B., F.R.S. La strangaj ecoj de radiumo, precipe gxia brilo en la mallumo, kaj gxia briligo je aliaj korpoj, altiras la atenton de la tuta mondo. Tiu cxi radiumo estas metalo, ni kredas, kvankam gxis nun oni ne produktis gxin en metala stato, cxar gxiaj saloj estas similaj al la saloj de bariumo, blanka metalo, kaj bonekonata elemento. La kauxzo estas ke oni posedas tiel malmulte da tiuj saloj ke neniu deziras malsxpari gxin eksperimente, por efektivigi la sxangxon el salo en metalon, cxar la perdo estus granda. La plej bone konata salo, la bromido, kostas dek du sxilingojn po miligramo, kvanto preskaux nevidebla. Cxiuj metaloj havas siajn proprajn spektrojn; se iliaj saloj estos hejtataj en flamo, rigardante ilin per spektrovidilo, oni vidas koloratajn liniojn proprajn al cxiu metalo, kiuj estas nomataj gxia "spektro." Tial metalo estas konebla per gxia spektro. La radiumo posedas gxian propran spektron, kiu estas simila al la spektro de bariumo, sed malsimila en la lokigo de la linioj. Ni kredas, sekve, ke la radiumo estas elemento simila al la aliaj metaloj. El la saloj de radiumo elvenas dauxre gaso, kiu havas la econ ke gxi brilas en la mallumo, dume restante varma, kaj gxi eljxetas korpetojn nomatajn "elektronojn." Kiam tiuj cxi korpetoj tusxas la aeron, aux gason ian, ili aldonas al tiu cxi la povon eligi elektroskopon. Dum tiu cxi gaso eldonas hejton, kaj dum gxi sxutas elektronojn, gxi malaperas malrapide, kaj anstataux, oni ekvidas alian gason tre malpezan kies spektron Sinjoro Janssen, fama franca astronomiisto, observis en la suna lumo dum la jaro 1868, kaj kiu unue estis eltrovata sur la tero de la skribisto de tiu cxi artikolo. Sxajnas do ke unu elemento, radiumo, povas produkti alian, heliumon. Cxu, kiel eble estas, aliaj elementoj formigxas samtempe, ni ne scias. Tia demando restas por estonta sercxado. Ni vidu cxu radiumo posedas iajn ecojn, en speco aux grado malsimilajn al tiuj de aliaj elementoj, en kiuj oni ne observis gxis nun tiajn eksterordinarajn sxangxojn. Unue do, estas almenaux du aliaj elementoj kiuj elsxutas elektronojn. Tiuj cxi estas toriumo kaj uraniumo. Cxiuj el ili, tiel kiel radiumo, sendube konsistas el multepezaj atomoj. Se ni prenos la pezon de hidrogena atomo kiel unuon, tiu de radiumo pezas cxirkaux 225 (aux ecx eble plie) tiu de toriumo 232, kaj tiu de uraniumo 240. Cxar tiuj estas la tri plej pezaj specoj el konataj atomoj, ni povas diveni ke, kiam atomo estas multepeza, gxi celas al disrompigxo; ke sammaniere ke oni ankoraux vidis nenian stelon kiu posedas grandegecon pli vastan ol, ekzemple, miloble tiun de nia suno (alie gxi estus malpersista kaj forjxetus sekvanterojn); tiel neniaj elementoj posedantaj pli grandan atompezon ol difinan maksimumon, povas ekzisti, kaj ke tiuj, kiuj, laux nia sciigxo, posedas tre altan atompezon, estas mem en sia forjxetajxo de sekvanteroj. Eble estas permeseble konjekti ke elektronoj estas malgrandaj, kaj atomoj de heliumo pli grandaj sekvanteroj. Sed preterdauxrigi la temon, sen difina konigxo, kiu nur povas ricevigxi per eksperimentoj, estus malutile. Kompreneble multe da laborantoj, kiel eble plej ili povas, en la nuna tempo penadas por enigxi pli profunde en tiujn interesegajn regionojn de esplorado. RADIUM. _By_ Sir William Ramsay, K.C.B., F.R.S. The strange qualities of radium, especially its brilliance in the dark and its power of illuminating some other bodies, attracts the attention of the entire world. This radium is, we believe, a metal, although till now it has not been produced in metallic form, for its salts are similar to the salts of barium, a white metal and a well-known element. The reason is that so little of these salts is available that it cannot be wasted in experimenting to effect the change from a salt into a metal, for the loss would be great. The best-known salt, the bromide, costs twelve shillings per milligram, an almost invisible quantity. All metals have their peculiar spectra. If their salts be heated in a flame, on examining them by means of the spectroscope, coloured lines peculiar to each metal may be seen, which are named its "spectrum." Thus a metal is recognisable from its spectrum. Radium has its particular spectrum, which is like the spectrum of barium, but different in the location of the lines. We therefore believe that radium is an element similar to the other metals. From the salts of radium a gas continually escapes, which has the quality of shining in the dark, remaining warm the while, and it throws out bodies known as electrons. When these bodies touch the air or any gas they impart to that gas the power to discharge an electroscope. While this gas is giving forth heat and discharging electrons it gradually vanishes, and instead another gas appears, of low density, the spectrum of which M. Janssen, a famous French astronomer, noticed in the light of the sun during 1868, and which was first discovered on the earth by the writer of this article. It seems, therefore, that one element, radium, can produce another--namely, helium. Whether, as is possible, other elements are formed at the same time we do not know. That question remains for further investigation. Let us see whether radium possesses any properties, differing in kind or in degree, from those of other elements which have not yet been observed to undergo any such extraordinary change. First, then, there are, at least, other two elements which discharge electrons. These are thorium and uranium. They all, as well as radium, undoubtedly consist of atoms of great weight. If we take the weight of an atom of hydrogen as unity, that of radium weighs about 225 (or perhaps even more); that of thorium 232, and that of uranium 240. As these are the three heaviest kinds of atoms known, we may guess that when an atom possesses a great mass it tends towards disruption; that just as no star has been seen possessing a magnitude greater, let us say, than one thousand times that of our sun (else it would be unstable, and would throw off satellites), so no elements of a greater atomic weight than a certain maximum can exist, and that those which we know to possess very high atomic weights are themselves in the process of throwing off satellites. It is perhaps permissible to speculate that electrons are small satellites, and that atoms of helium are larger ones. But to pursue the subject further, without more definite knowledge, which can be gained only by experiment, would be unprofitable. Needless to say, many workers are doing their utmost to penetrate more deeply into this most interesting field of exploration. _La Leono kaj la Bovoj._--Tri bovoj sin pasxtis sur herbejo, tre pace kaj amike. Leono jam de longe estis rigardinta ilin kun la espero je kapti ilin, sed sentis ke ne estos sxanco por tion fari, dum ili kune restados. Tial li sekrete ekdissemis malbonajn kaj falsajn dirojn pri unu kontraux la aliaj, gxis tio naskis jxaluzon kaj malfidon inter ili. Tuj kiam la leono vidis ke ili evitis unu la aliajn kaj sin pasxtis malkune, li sin jxetis sur cxiun aparte, kaj tiel sukcesis ke cxiu el ili farigxis facila kaptajxo de la leono. _Kiam amikoj malpacas, malamikoj profitas_. (6266). _La Rano kaj la Bovo._--Bovo sin pasxtis en marcxejo kaj okazis premi sian piedegon inter kelke da ranidoj, kaj morte premegis unu el la kovitaro[1]. Postvivanta ranido forkuris al la patrino por sciigi al sxi la teruran novajxon.--"Kaj, ho patrino, estas tre granda besto, granda kvarkrura[2] besto kiu tion faris!"--"Tre granda?" diris la maljuna ranino. "Kiel granda? Cxu gxi estas tiel dika" (kaj sxi sxveligis sin multe) "tiel dika kiel tio?"--"Ho!" diris la ranideto, "multe pli dika ol tio."--"Nu, cxu gxi estas tiel granda?" (kaj sxi sxveligis sin ankoraux plie)--"Certe, patrino, gxi estas; kaj, ecx se vi krevigos[3] vin, vi neniam atingos la duonon de gxia dikeco." La maljuna ranino, kolerante ke sxia povo tiel estas dubata, alian penadon faris kaj vere krevis. "_Sin tro sxveligi estas dangxere_." (6266). FOOTNOTES: [1] Brood. [2] Fourlegged. [3] Burst. KANTETOJ INFANAJ. "TWINKLE, TWINKLE, LITTLE STAR!" Ekbrilu, ekbrilu, malgranda steleto! Kio estas vi, multe mi miras; Tiel alta, altega, el nia tereto, Diamant' en cxiel' vi aperas. "THE NORTH WIND DOTH BLOW." Blovas norda vento, Negxa estas sento, Kion faros tiam rugxgorgxeto? En grenejo restos, Varme tie nestos, Sub flugil' kasxite la kapeto. "HEY, DIDDLE DIDDLE!" Babilo, babileto! Kato kaj violoneto, Bovino super lunon eksaltante; Hundeto multe ridis, Ludeton kiam vidis, La plado kun kulero forkurante! "LITTLE JACK HORNER." Jxak Horner malgranda, En kojno sidanta, Kun pasto de prunoj sin festas; Enmetis fingregon, Eltiris prunegon, Kaj diris, "Knab' bona mi estas!" _Tradukis_ Ben Elmy. NOKTO TERURA. _Originale verkita de_ Edward Metcalfe, M.A. (Oxon). Estas tre granda cxambro, mi ecx povas diri grandega, sed la lito, antikva kaj per densaj kurtenoj cxirkauxata, estas tute en angulo. Sur tiu-cxi lito kusxante mi vidas palan lumon enirantan tra la du fenestroj. Per fantoma lumo gxi lumigas la flankkurtenojn, tiel, pro ilia blankeco kaj diafaneco, igante strangan kontraston kun la densaj kaj malhelaj kurtenoj de la lito. Per malforta radio gxi transiras la cxambron, kaj per tremeta lumo montras la masivan pordon cxe la kontrauxa flanko de la cxambro. Gxuste tiamaniere timema infaneto tusxus la kapon de kusxanta hundo. Kontraux tiu cxi pala lumo silente sed forte bataladas la mallumo. Maltrankvileco stranga kaptas min; ne povante plu dormi, mi levigxas kaj aliras al la pli malproksima el la du fenestroj. Estas kvazaux ia nekonata forto altirigis min. Grandaj multepezaj fenestroj, cxiu el ili havante tri kadrojn, el kiuj la plej malaltaj estas malfermitaj, kaj, tra la du malfermajxoj, malvarma aero enfluas en la cxambron. Mi sentas min tremetantan de--malvarmo, aux cxu estas--de ia antauxaverto[4] pri dangxero? Ekstere mi vidas grandan, antikvan korton, tute per sxtonegoj pavimatan. Je tri flankoj malaltaj konstruajxoj--cxeval--aux bovinejoj--gxin cxirkauxas, sed, dekstre de mia cxambro kaj apude, staras altega nerompita muro. Kune kun mia cxambro gxi formas la kvaran flankon de la korto. Klinante la korpon duone el la fenestro, nur la alia dekstra fenestro de la cxambro min apartigas de tiu nerompita muro. En la korto mi vidas du virojn, eble cxevalistojn. Sed kion ili estas farontaj noktmeze en tiu antikva korto? Kial ili tiel senbrue kiel fantomoj movigxas? Kaj pri kio sxajnas ili ion timi? Maldikaj kiel ombroj ili ensorcxas min. Unu el ili en kortmezon alportas benketon, sur kiun la alia metas lignan duontubon--tian, kian antauxe oni fiksis lauxlonge la randoj de tegmentoj, por ke gxi ricevu pluvakvon--klinigante gxin tiamaniere ke la maldekstra finigxo estas je la alteco de genuoj, kaj la dekstra de la brusto de homo. Ili firmigas gxin per fortaj subtenajxoj, kaj enpakis en la pli alta finigxo kvazaux mureton el drapo. Tiel silente ili laboras ke oni povas auxdi nur la plej mallauxtan soneton. Tiam, enirante en unu el la malaltaj konstruajxoj, ili tie restas kelkajn minutojn kaj tiam revenas strangege vestataj. La kruroj[5], korpo, brakoj kaj, escepte la okuloj, la tuta vizajxo, estas envolvataj per densaj kovriloj, kaj mi rimarkas densegajn gantojn sur la manoj. Vere la maldikuloj estas farigxintaj dikeguloj! Ili ambaux portas sxargxojn[6]; la unua pezan sxovilon feran tre profundan; la dua ledan sakon. Kion gxi enhavas? mi demandas min. Io, videble, de grandega malkvieteco. Sxajnas esti viva, la sako mem. Dekstren, maldekstren, antauxen, malantauxen gxi saltas, aux pli korekte diri, gxi estas saltigita. De-nove mi sentas tremfroston. Mi komprenas nun la altiradon. El tiu cxi io eliras la forto altira, kaj vere gxi estas altirajxo terura! Alveninte al la duontubo, je la pli alta finigxo, la unua, cxiam forte tenante per la du manoj la tenilon, metis sian sxovilon sur la lignan superajxon, kie trovigxas la drapa mureto: La dua malrapide komencas malfermi la sakon. Ili ambaux estas videble tremantaj! "Cxu vi estas preta, Jocxjo?" demandis li, metante, singarde, la ankoraux fermitan busxon de la sako gxuste en mezon de la ligna kavvojo; "fortege frapu kaj svenigu[7] gxin, aux mi ne kuragxos gxin tusxi." "Preta," respondas la sxoviltenanto; "jes, tiel preta kiel mi povas esti; tiel preta kiel kiam la morto mem atendas ian mallertajxon; preta, Vicxjo, vi diras!" "Ne riprocxu, Jocxjo; vole, nevole, estas necese gxin fari." "Kaj kial gxi estas necesa? Cxiunokte ni batas kaj rebatas kaj ankoraux rebatas la sovagxan fisxbeston. Kial ne restus gxi en sako? Kiel mi sxatus[8] gxin mortigi. Cxu gxi estas senmortema, vi pensas? "Se gxi ne estus tiel batata kaj svenigita, ne eble estus ke la Doktoroj gxin tusxu; sed post tia frapado gxi restos morgaux preskaux kvazaux senviva. Kaj estus dangxerege ke gxi restu en sako. Se ni ne cxiunokte svenigis gxin, baldaux gxi rompigus la sakon, kaj tiam, Ho ve la mondo!!! Venas sur nin la vivado de cxiuj vilagxanoj, eble ecx de la tuta homaro. Frapu fortege; jen----" Singarde kaj malrapide la busxo de la sako estis malfermita. Io rapida kiel la fulmo antauxen saltegas, tute rekta al la vizajxo de lertega Jocxjo. Unu momenton la drapa mureto haltigas gxin, kaj en tiu momento Jocxjo antauxpusxas la sxovilon, kaj per rapidega movo forte forjxetas la sovagxan beston. Kun bruega sono gxi frapas, dekstre de mia cxambro, la nerompitan muron, je la alteco de cxirkaux dudek piedoj de la tero. Jocxjo estas aginta kontraux gxi same kiel oni agas kontraux la balon kiam oni ludas "_Cricket_." Tute svenigita gxi tombas sur la teron, blanka objekto, plata, kaj laux la formo de soleo[9]. En la momento dum gxi restas kvazaux senviva, Vilcxjo rapidas gxin levigi kaj remetas gxin en la sakon, kie, en tre malmulto da sekundoj gxi rekomencas la antauxan saltadegon. De-nove la malfermo de la sako; de-nove la antauxena saltego; de-nove kaj ankoraux de-nove.... Kiam Vilcxjo la kvaran fojon malfermas la sakon li subite ekkrias; "Gardu treege, Jocxjo, ke vi ne sendas gxin tra la fenestroj, cxar gxi mortigos kiun ajn gxi tusxos." Tiel forta estas por mi la altireco ke mi tute estas forgesinta la du fenestrojn malfermitajn. Mi rapide kuras al la alia fenestro, cxar gxi estas tre proksima je la muro, kaj mi fermas ne sole la fenestron, mi ankaux antauxmetis antaux gxi la lignajn kovrilojn, fortajn kaj, mi kredis, nerompeblajn. Tion farinte, mi estas fermonta la alian fenestron kiam mi auxdas ekkriegon de la korto, kaj vidas la beston mem saltantan, aux flugantan, en la malfermajxon. Du aux tri fojojn gxi cxirkauxflugas la tutan cxambron. Eble gxi min ne vidas; certe gxi min ne tusxas, sed mi sentas la venton de gxia flugo, kaj kuras kiel eble plej rapide al la pordo. Kiel eble plej rapide; sed la fisxbirdo kiu vere flugas, sed flugas per nagxiloj, tiel rapide antauxen saltis, tien kaj tien cxi, ke gxia blanka korpo sxajnas esti nur strio[10] de lumo. Mi auxdas koleran bruon, mi sentas la venton de aero trasxirita, kaj la terura fisxbesto cxirkauxflugadas mian kapon, preskaux frotante mian vizagxon. Mano sur la tenilo de la pordo, mi restas senmove kaj ekpensas. "Estas en la domo virinoj kaj infanoj. Se mi malfermas la pordon, mi permesos al tiu cxi terura besto eniri en la domon. Mi ne kuragxas tion fari. Pli bone estus ke mi mortus mem, kaj eble la besto ne vundos min. Mi restos en la cxambro." Tial mi foriras de la pordo; kaj, kvazaux per gxia malbona spirito gxi povas legi miajn pensojn, la fisxbesto forflugas al la malfermita fenestro, kaj pendigas sin sur la ekstera flanko de la kurtenoj, kiel grandega nokta papilio. Dume la du viroj kriegadas. "Forkuru, Sinjoro, se estas eble, sed ne lasu gxin eniri en la domon, la plej malgranda piko kauxzos la morton. Gardu la ponardegon[11]! Mi kaj Vilcxjo supreniros." Sed timante pri la virinoj kaj infanoj mi ne deziras ke oni malfermu la pordon. Sur tableto kusxas largxa, maldika libro, kaj la fisxbesto pendas, kiel mi diris, sur la eksterajxo de la kurteno. Gxi restas tute senmova, eble gxi dormas. Mi denove rapidege ekpensas. "Se mi gxin frapos forte kaj subite, kredeble gxi forfalos eksteren en la korton. Tiam, antaux ol gxi povos reveni, mi fermos la fenestron." Per la du manoj tenante la libron, mi proksimigxas la kurtenon. Tiam, per rapidega movo, mi frapas la korpon blankan, kiu, laux mia espero, estas forpelata tra la malfermajxo. Forjxetante la libron, mi jxetas min sur la malfermitan kadron, kaj komencas fortege gxin tiri malsupren. Sed gxi estas pezega kaj movigxas nur malrapide; antaux ol mi povas gxin fermi, mi vidas revenante la fisxbeston, ne nun saltigantan kiel strio de lumo, sed nerapide kaj kviete per movo kvazaux gxi nagxas en aero. Jam trikvaronoj de la vitro estas pasinta la baron de la pli alta kadro. Nun unu kvarono restas de la malfermajxo, kiam, tutproksime de mia vizagxo, alvenas la blanka solea korpo; gxi glitas supren inter la vitro kaj la baro de la pli alta kadro. Mi tiras pli kaj pli forte kaj la kadro pli rapide malsupreniras, sed mi vidas la blankan platan korpon glitantan cxirkaux la malsupreniranta baro, kaj en tiu sama momento la fenestro fermigxas, kaj la terura fisxbesto falas sur mian korpon kaj pendigas sin sur la brusto de mia nokta vesto. Mi estas tute enfermita kun la objekto de mia teruro! Senmove gxi pendigxas sed mi sentas tra la maldensa vesto la palpetajxojn kaj mi vidas la minacajn okulojn, rugxajn kiel brulantaj karboj. Kiel sxtono mi staras! Miaj okuloj grandigxas; mia sango malfluidigxas; mia koro estas tute haltigita; kaj kiel kanteton, mi auxdas la frazon, denove kaj denove, "La plej malgranda piko kauxzas morton." "Vi malfidu la ponardegon." Mi ne kuragxas ecx spiri. Pezege la blanka korpo premas mian bruston; brulege la okuloj rugxaj brulas mian cerbon. Ekster la pordo mi auxdas brueton. Jocxjo kaj Vilcxjo do alvenas! La besto ankaux auxdas la soneton; en la brulaj okuloj mi vidas brileton de kompreneco kaj kruelegeco. La nagxiloj movigxas, la vosto levigxas. Mi antauxsentas la pikon de la terura ponardego. Mi ne povas plu suferi; mi ne povas plu atendi; per la du manoj mi subite dissxiras la tutan bruston de la vesto, kaj fortege forjxetanta gxin saltas al la pordo kaj ekkriegante grandegan kriegon de teruro ... mi vekigxis. FOOTNOTES: [4] Premonition. [5] Legs. [6] Burdens. [7] Swoon. [8] To enjoy. [9] A sole. [10] Streak. [11] Sting. [_Copyright reserved._] [_Tradukis Esp. 6266._] LA VENTEGO (Dauxrigo). (_Vidu la Novembran kaj Decembran Nrojn._) AKTO I. Sceno 2 (_dauxrigo_). Mirando.-- Vi ofte jam al mi ekparoladis Pri mia la deven', sed cxiam haltis, Lasante min ankoraux nekonantan. Prospero.--Sed nun la gxusta horo fine venis, La nunminut' postulas ke vi auxdu. Obeu, auxdu. Cxu vi ne memoras Epokon ... aliloke ol cxi tie? ... Memori vi ne povas, kompreneble, Cxar tiam vi ne estis ecx trijara! Mirando.-- Sed iometon povas mi ... Prospero.-- Memori? Pri kio? pri personoj? domo? Nomu L'imagon kiu en vi konservigxis. Mirando.-- Kredeble estas songxo malproksima, Sed ne memoro, kiun mi posedas ... ... Cxu servis min aux kvar aux kvin virinoj? Prospero.--Virinoj multaj servis vin, Mirando! Sed, kiel povis tia fakto logxi En via nematura la memoro? Nu! vi memoras pri antauxfarigxo ... Cxu eble kiel vi cxi tien venis? Mirando.-- Sed mi ne povas. Prospero.-- Antaux dek-du jaroj, La patro via, dek-du jaroj antaux, Regnestro estis, de Milano duko. Mirando.-- Cxu vi, sinjor', ne estas mia patro? Prospero.--Patrino via cxiam estis virta: Sxi diris ke vi ido mia estas, Kaj via patro, duko de Milano, Heredontinon unu sole havas: Princino rajte estas sxi naskita. Mirando.-- Cxiel'! per kia perfidajx' ni perdis Grandecon tian? Cxu por nia bona, Cxu malfelicxa sorto? Prospero.-- Ambaux, kara. Perfido nin forpelis el Milano, Sed ni benigxe tien cxi alvenis. Mirando.-- Ho! mia kor' sangadas cxe la penso Je la malhelpo kiun mi vin kauxzis ... --Mi kvankam ne rememorigxas tion-- Bonvolu vi dauxrigi. Prospero.-- Via onklo,-- --Ke frato povis tiel perfidigxi!-- Apud vi, homo, kiun mi koramis La plej en mondo--kiu ecx regadis Duklandon mian, tiam la unuan, Cxar estis mi el dukoj la plej alta! Precipe fama per indeco mia, Mi artamulo brilis senegala; Lernante tempon mi libere uzis, Regadon forlasinte al la frato ... De l'lerno l'amo tiel min okupis Ke fremda mi farigxis al la sxtato. Perfida onklo via ... Cxu vi auxdas? Mirando.-- Sinjoro, tre atente. Prospero.-- Nu, li frue Ricevis prince multon da petantoj, Rifuzis kelkajn, kelkajn kuragxigis, Kaj malobeon punis. Li renomis, Li anstatauxis ecx sekvantojn miajn, Aliformigis ilin; cxar li havis Sxlosilon oficejan, ja, la homan, Kaj lauxdi lin regnanojn li instruis; Cxar kiu flatis plej l'orelon lian Profiton plej ricevis. Nun li estis Hedero princan trunkon vualanta, Sucxanta ecx verdajxon mian propran! --Vi ne auxskultas ... Mirando.-- Patro, tre avide! Prospero.--Atentu, kara! ... Mi, konfidemulo, Pli sxtataferoj nun ne plu zorgante, Al plibonigxo de klereco mia Dedicxis tempon: la malica frato Profitis. Malgraux mia grandanimo, Solece, mi farigxis nekonato ... Malbona sento movis Antonion Vidantan min senlime lernamulon. Konfido mia naskis kulpon lian; Senlima same lia ambicio Farigxis; ankaux la kvieto mia. Nu, provizita ne nur je trezoroj Sed je la povo ecx postuli plie-- --Mensoge cxiam se agadas homo, Memoron sian tiel li pekigas, Ke la malveron li jam plu ne sentas-- Jam Antonio pri si mem ekpensis Ke li la duko estas.--Cxar li agis Plenege tiam kiel duklandestro; Privilegion cxiam li posedis, Kaj tial plialtigxis--Cxu vi auxdas? Mirando.-- Ho! tian diron auxdus surdulino! (_Dauxrigota_). KAZABIANKO (Casabianca).--Mrs. Hemans. _Tradukis_ Clarence Bicknell. _La juna Kazabianko, knabo dektriagxa, filo de la Admiralo de la sxipo "Orient," restis cxe sia posteno[12] (en la batalo de la Nilo) post la ekflamigxo de la sxipo, kaj kiam cxiuj pafilegoj estis forlasitaj. Kiam la flamoj atingis la pulvon, li pereis pro la eksplodo._ La knabo sur la sxip' brulanta, De cxiuj forlasite, staris; La flamoj de l'batalruinoj[13] Sur la mortintoj lumon faris. Sed, naskigxite por komandi, Li restis, brava kaj belega, Estajxo de heroa sango, Infano, sed de form' noblega. La flamoj proksimigxis; tamen, Al patra mendo[14] li obeis; Kaj sia vocxo al la patro Ne venis, cxar li jam pereis. Li lauxte kriis, "Patro mia Cxu mi ne finis devon mian?" Ne sciis li ke l'Admiralo Ne povas auxdi filon sian. "Parolu, patro," li rediris "Cxu min foriri nun vi lasas?" Sed nur respondas la pafado; La flamoj pli proksime pasas. Nun sur la fronto lia batas Kaj sur la haroj, la varmeco; Sed de l'posteno de la morto, Regardis li en trankvileco. Ankoraux lauxte li demandis, "Cxu estos devo, mia halto?" Dum tra la veloj pli kuradas La fajroj per rapida salto. La sxipon, kun brilec' sovagxa, La flagon[15] ili envolvadis, Kaj super la kuragxa knabo, En la cxielon radiadis. Subite tondra sku' bruegis Sed li--la knabo--kie estis? Demandu de la ventoj kiuj La maron per la eroj vestis. La mastoj, flag', timono[16]--cxiuj Servadon faris je honoro. Sed nobla pli ol ili estis La juna kaj fidela koro. FOOTNOTES: [12] Post. [13] Ruins of the battle. [14] Order. [15] Flag. [16] Helm. VESPERO. I. Cxielrugxo, Eknoktigxo, Mallumigxo, Malvarmigxo. Peza nubo Super arbo; Nigra urbo Kiel tombo. Cxio restas Kaj silentas; Cxio haltas Kaj ekmortas. II. Senamigxo, Mizerigxo, Forlasigxo, Eksoligxo. Malespero En la koro; Amvespero Sen fervoro. Koro restas Kaj silentas; Amo haltas Kaj ekmortas. Carlo Bourlet. KRISTNASKAJ PROBLEMOJ. _Cxiuj el miaj Jarabonantoj kiuj sendos korektajn solvojn de tiuj cxi problemoj al la Redaktoro ricevos dekduon da Posxtkartoj Esperantaj._ I. Prenu _nombran_ nomon, anstatauxu unu el gxiaj vokaloj per konsonanto, vi ricevos _grandan poeton_. II. Prenu nomon de birdo--1. Duobligu la du unuajn literojn, vi havos _bongustan frukton_. 2. Anstatauxu unu konsonanton per alia, vi ricevos _kvanton_. III. Prenu nomon de _nematura viro_, kaj tiun de _forta birdo_. Legu cxiun el ili returnen, vi ricevos. 1. _Financan firmon_. 2. _Inan Rusan baptonomon_. (_Ni presos la solvojn_ en The Esperantist, No. 4, _kune kun la nomoj de la divenintoj_). (6266). ALILANDAJ KUNBATALANTOJ. Ni jxus ricevis leteron de Sinjoro Kuhnl, la Sekretario de la Esperanta Societo en Bohemujo, kiu revenis de sia longega vojagxo tra Euxropo pasiginte kelkajn tagojn en Londono kvankam li tute ne parolis la Anglan lingvon! Li diras. "Hodiaux, kiam mi denove sidas cxe mia skribtablo mi rememorigxas tempojn jxus pasintajn inter miaj novaj sed, mi devas diri, plej amataj amikoj, inter esperantistoj. Tagoj pasintaj en Londono estas al mi des pli agrablaj se mi ekmemoras cirkonstancon sub kiu mi trovigxis en Anglujo, nekonante Vian lingvon. Kaj, kvankam nekonataj homoj, tamen Viaj samlandanoj estis tiel agrablaj je mi, fremdulo. Al Esperanto mi sxuldas multe, cxar gxi ebligis al mi trovi amikojn en fremdlando. Tiun cxi sxuldon mi povas vere nur per plej agema kaj viva propagando egaligi. Inter novaj adeptoj mi multe aludos[17] mian veturon en Londonon sen angla lingvo, kaj, por ekflamigi la malmulte vivajn samideanojn, mi decidis publikigi en _Bohema Esperantisto_ la tutan vojagxon.--Kuhnl Edward." * * * Kune kun Sinjoro Kuhnl en Londono trovigxis ankaux Sinjoro Rene Deshays. Tiu cxi afabla kaj lerta Esperantisto ankaux ne konis nian lingvon. Li skribas. "Kara Sinjoro, Mi tre dankas vin pro la sendo de la nova gazeto esperantista, kiun nia Chaumonta grupo tuj abonis. Via unua numero tute interesis nin kaj estas vere inda je la granda sukceso kiun al vi mi bondeziras. Cxe mia rekomencita kurso (mi faras cxi tie la superan kurson) mi prenis por ekzercoj legadaj kaj interparolaj, la cxarman artikolon pri _L'Itala Somero_. Mi estos ankaux felicxa dauxrigi la legon de _la Ventego_ Sume, mi vin kore gratulas pri la ideoj kaj pri la formo. Mia amiko, Sinjoro Mossmann, Sekretario de nia grupo, ankaux tre sxatas vian gazeton, kaj skribis raporton pri gxi por la cxitieaj jxurnaloj.----Rene Deshays." Plezurege ni povas anonci ke la plimulto da Francaj Grupoj abonis je _The Esperantist_, kaj ni deziras korege danki ilin por la honoro, kaj ankaux por la multaj gratulantaj artikoloj kiuj estas presitaj pri gxi en Francaj Gazetoj. * * * Trinidado estas malproksima angulo de la mondo, kaj Mayaro estas malproksima angulo de Trinidado; tamen gxi havas bonan Esperantiston, tiel, kiel la sekvanta interesa letero montros.--"Kara Sinjoro--Estas veturo de kvindek tri mejloj al Port of Spain, tridek per vagonaro, dudek tri per vojo, dek kvin de tiuj cxi estas nur la malmola sablo de la marobordo, kiu tie cxi estas forlasita krom de pelikanoj. La marobordo estas dika je la eternaj kokosujoj[18] kaj la arbetoj de la vinbero de la maro. En Mayaro estas nur kvin blankaj homoj preter mi. Certe estas malgxoje se oni ne estas venkinta la arton sin amuzadi. Sed ni havas belan tropikan marobordon kaj maron similan al la pentrajxoj de la Sudaj Maraj Insuloj de R.L. Stevenson. Pentru Londonon, kun gxia varmego, polvo kaj helo, dum varmega tago de Julio aux Auxgusto, kaj vi havas Port of Spain, tiel, kiel gxi _cxiam_ estas. Via. A.M." * * * Maltaj Samideanoj nun fondis Oficialan Grupon. Doktoro Gustav Busuttil aminde sendis al ni sian paroladon--en Esperanto parolitan--cxe la kunveno por fondigi la Grupon. Belega paroladeto, kaj ni tre bedauxras ke ni ne havas suficxe da spaco por presigi gxin en The Esperantist. Parolante pri la kara lingvo mem, Doktoro Busuttil poezie diris--"Esperanto estas kiel nemortema grandega arbo kun multaj fortaj brancxoj, plenaj je cxiam verdaj Folioj, multekoloraj Floroj, kaj bonegaj Fruktoj. La Internacia Lingvo estas la Arbo: Brancxoj estas la Societoj: Folioj kaj Floroj la Esperantistoj; kaj la Fruktoj estas la Verkoj, la Frata Amo. Nun farigxi brancxo aux resti simpla folio kiun la plej malgranda blovanteta venteto povas faligi--ni devas elekti aux unu, aux la alian. Kaj kial malakcepti tian privilegion? Antaux kvar aux kvin monatoj nur estis tri Maltanaj Esperantistoj. Je tiu tempo Sinjoro Agius skribis leteron pri la lingvo al la _Daily Malta Chronicle_. La afero eble silente estus mortinta se la Hon. Sek. de la Esperanta Klubo ne estus sendinta respondon kiu estis varmega propagandilo de Esperanto kaj ekvekigis la dormantetan simpation kiu vivis en multaj Maltaj Koroj. Mi respondis al tiu cxi letero kaj decidis fari veran propagandon pri, per, pro, por, Esperanto. Mi esperas ke la helpo de cxiuj cxeestantaj gesinjoroj, fortigxos la Maltan brancxon de la grandega arbo kaj ke ni nutros la saman Esperon." Sendube la sindonema Doktoro Busuttil tro akcentis nian letereton, sed kompreneble Anglujo cxiam faros tion, kion sxi povos, por helpi sian fratininsulon fondigi fortan Societon. En Maltujo estas gazetoj Anglaj kaj Italaj. Ambaux el ili presigis multajn bonajn artikolojn pri Esperanto, kaj oni devas gratuli Sinjorojn Agius, Busuttil kaj Ciantar, kaj esperi ke la potencaj gazetoj presados artikolojn kiel eble plej ofte. FOOTNOTES: [17] Allude to. [18] Cocoanut Palms. KIAN AGXON LA SFINKSO HAVAS? Sendube la plej antikva konstruajxo hommana, kiu ankoraux restas gxis nunaj tagoj, estas la granda statuo kiun oni nomas la Sfinkso. Tiu fama statuego staras aux--pli bone diri--kusxas sur la sabloj de la egipta dezerto, apud la Piramidoj de Gizeo, kaj ne malproksime de Kajro, cxefurbo de Egiptujo. La statuego havas la formon de kusxanta leono, laux korpo kaj membroj; sed kun kapo, sxultroj kaj brusto de virino. Cxe nia tempo nur vidigxas iom plu ol la kapo de la giganta statuo; cxar la cetero de la figuro estas kovrita, kaj kvazaux enterigita, de la sablo. Kian agxon la Sfinkso havas? Cxu iu povas tion nun eltrovi? Cxe la militiro de Napoleono en Egiptujon, oni rakontas ke li admonis siajn soldatojn--"Bravuloj miaj, de la altajxo de tiuj cxi Piramidoj, milcentjaroj vin rigardas!" Tio ne estis tute frazo aux fanfaronado[19]; modernaj observantoj kaj esploristoj anoncas ecx pli malproksiman daton. Kaj cxiuj scienculoj konsentas ke la Sfinkso ekzistis longe antaux la fondigo de ia Piramido. Plinio skribis, cxe sia tempo, ke la leonvirina formo de la Sfinkso memorigas la maksimumon de la jaran Nilan superakvon, kiu okazas cxirkaux la 6a gxis 16a de Auxgusto, dum estas la Suno en la signoj zodiakaj Leono kaj Virgulino. Tamen, per sekvo de la fenomena "procesio de la tagnoktegaloj," la signo; de la homa sistemo Zodiaka ne akordigxas tute en loko kun la realaj stelaroj de sama nomo. La fiktiva[20] (tamen konvena) sistemo homa malproksimigxas de la reala loko de la stelaroj dum la dauxro de cxirkaux 12,900 jaroj,--kaj tiam vice alproksimigxas dum egala tempo; kune 25,800 jaroj, en kiu tempdauxro la Suno transkuras la tutan zodiakon, logxante en cxiu zodiaka stelaro laux la vico. Tiel, kvankam la superakvo de la Nilo (cxe tempo de Plinio) okazis dum la suno estis en la signoj Leono kaj Virgulino, la suno estis, efektive, en la stelaroj Kankro kaj Leono. Kaj en tiu cxi nuna jaro, la Nila superakvo ankoraux okazis kiam la suno estis en signoj Leono kaj Virgulino; kvankam, efektive, la suno estis en la stelaroj Dunaskitoj (the Twins) kaj Kankro. Tre kredinda supozo, do, estas, ke la Sfinkso estis konstruata en epoko kiam vere akordigxis la fiktivaj signoj kun la realaj stelaroj de sama nomo. Tia monumento dece[21] memorigus tioman notindan kaj raran okazon. Estis ankoraux tia okazo preskaux 2,000 jaroj A.K., sed la Sfinkso tiam jam estis pli antikva ol cxiu historio. Eble, do, la Sfinkso memorigas pli fruan okazon, cxirkaux 23,000 jaroj A.K.? Tia konkludo ne devas sxajni nekredebla; cxar Herodoto rakontas ke la Egiptoj jam studiis la sciencon de Astronomio dum 40,000 jaroj, kaj la plej novaj sercxadoj en Egiptujo atestas historion kiu povus atingi tian malproksiman daton. _Originale verkita_ Ben Elmy. FOOTNOTES: [19] Boast. [20] Hypothetical. [21] Fittingly. GERMANAJ PROVERBOJ. 1. La infanoj de niaj najbaroj estas cxiam la plej malbonaj. 2. "Preskaux" neniam mortigis musxon. 3. Pli malgrasa la hundo, pli grasa la pulo[22]. 4. La plej bona spegulo estas malnova amiko. 5. Dio donas la vinon, sed ne la botelon. 6. La kuirejo mortigis pli multe da homoj ol la glavo. 7. Silko kaj veluro estingas la fajron de la kuirejo. 8. Unu patro subtenas dek filojn pli bone ol dek filoj unu patron. 9. Kiu unufoje invitis la diablon en sian domon neniam liberigxos de li. 10. La legxoscienco havas vaksan nazon: oni povas tordi gxin lauxvole[23]. (_En la kvara_ Esperantist _trovigxos dek Italaj Proverboj_.) (4686). FOOTNOTES: [22] Flea. [23] At will. LERTA RESPONDO. "Se la demando ne estus malgxentila, kiom vin kostas via logxejo kaj mangxado?" "Se la demando ne estus malgxentila, mi tuj respondus!" B.E. _Maljunulo_: "Vi diris al mi ke vi mortigis leonon en Afriko?" _Junulo_ (Sveligante je fiero): "Jes, kaj senhelpe mi faris gxin!" _Maljunulo_ (Kritike): "Do neniu vidis vian kuragxan agon." _Junulo_: "Jes, la leono." C.W.T.R. VERA RAKONTETO. En Anglujo la Sinjoroj estas ofte ne suficxe bonmanieraj; en Italujo ili estas ofte tro komplimentuloj, kiel la sekvanta vera rakonteto atestos. Du sinjoroj, Milananoj, kiuj renkontis la unuan fojon cxe vespermangxo, malfrue kunforiris. "Cxu vi iras dekstren?" diris Sinjoro A. "Jes," respondis Sinjoro B. "Cxu vi." Kaj ili ambaux kunpromenis. Cxe la unua flankstrato ili haltis. Cxiu kredis ke sia kunvojiranto logxis en tiu kvartolo[24], kaj volis akompani lin domon. Tial ili kuniris antauxen. Post multe da similaj haltetoj kiam unu aux la alia diris "Mi esperas ke vi ne venis ekster via vojo pro mi," fine ili alvenis al la enirejo de granda palaco, en kiu logxas du aux tri familioj je cxiu etagxo. Sro. A. akceligxis ion, kaj Sro. B. haltis, konvinkite ke Sro. A. alvenis hejmen. Ambaux diris mil komplimentojn kaj "bonan nokton" multefoje kaj "Je nia revido" sed ili kuneniras kaj supreniras al la unua etagxo, kie ili rehaltis; sed certe neniu estis cxe si: Tial ili supreniris per la dua sxtuparo k.t.p. gxis la finigxo. Tiam ili trovas ke ili ambaux logxas en alia tre malproksima kvartolo de la urbo! Esperantisto, 4686. FOOTNOTE: [24] Quarter. LA SONGXOJ VERIGXIGAJ. La nigruloj, liberataj servoj en Sudaj Sxtatoj de Ameriko, estas tre kredemaj, precipe pri cxarmoj. Ili nomas tiujn cxi "Vudu." Foje nigrulo malricxa kaj mallaborema, iris al maljuna Vudua Doktoro, kaj deziris ke li donu cxarmon por verigxigi liajn songxojn. La Doktoro konsentis tion fari kaj donis al li kuniklan osteton kiun li trovis al la tempo de la novluno en la mortintejo. La nigrulo gajege foriris. Sed post tri aux kvar tagoj li revenis tre malplezurata cxar la cxarmo ne estis sukcesa. "Ho! Tiu cxi ne estas bona," li diris. "Ne bona?" ekkriis la Doktoro. Ne respondis la alia. "Tri foje mi songxis ke mi trovus multan monon, kaj hodiaux mi _perdis_, mian solan moneron! Vi ne estas Vudua Doktoro; tute ne! "Ha," respondis la maljunulo. "Cxu vi ne ofte rimarkis ke vi ne povas memori viajn plej belajn songxojn kiam la mateno venis?" Jes, tiaj kelkafoje estas okazintaj. "Nu! Oni nur povas verigxigi tiajn songxojn!" Esperantist, 8379. LA FAJFILO DE BENJAMIN FRANKLIN. Kiam mi estis sepjara infano, en festo oni plenigis miajn posxojn je kupraj moneroj. Mi tuj iris en butikon,[25] kie oni vendis ludilojn por la infanoj. Sur la vojo mi renkontis knabon, kiu havis fajfilon. Mi estis cxarmita per gxia sono, kaj donis por gxi mian tutan monon. Tiam mi returnis hejmen kaj fajfis cxie en la domo. Mi estis tre kontenta pri mia fajfilo, sed mi maltrankviligis la tutan familion. Miaj fratoj kaj gekuzoj, sciigxinte pri mia komerco, diris ke mi pagis kvaroblan prezon. Mi ekpensis kiom da bonaj objektoj mi povus acxeti per la resta mono, kaj ili tiel ridis je mia malsagxeco, ke mi pro malgxojo ploris. Sed tio cxi estis poste utila por mi. Ofte, kiam mi estis tentata acxeti nebezonan objekton, mi diris al mi mem "Ne donu tro multe por fajfilo" kaj tiamaniere mi konservis mian monon. Kiam mi farigxis grandegulo kaj eniris en la Societon, mi renkontis multajn, tre multajn, personojn kiuj donis tro multe por siaj fajfiloj. Kiam mi vidis viron tro deziregantan la regxajn favorojn: Kiam mi vidis iun celantan la popularecon kaj nezorgantan pri la propraj aferoj--tiam mi diris "Vere, li tro multe pagas por sia fajfilo." Kaj kiam mi vidis avarulon, kiu rifuzigxis je cxia komforta vivo, tiam mi diris ke ankaux li tro pagis sian fajfilon. Kiam mi renkontis plezuramanton, kiu ne zorgis pri ia ajn lauxdinda plibonigo de sia animo aux proprajxo, kaj kiu nur klopodis pri korpa gxuo "Eraranta homo," mi diris, "vi kauxzas al vi maltrankvilon anstataux plezuron; vi ankaux donas tro multe por via fajfilo." Mallongige, mi komprenis, ke granda parto da homaj malfelicxoj estas kauxzata per la falsa taksado pri la prezo de objektoj, ke oni donas tro multe por siaj fajfiloj! _Tradukis_ Kabe. FOOTNOTE: [25] Shop. CORRESPONDENCE NOTES. Dear Sir,--A matter which requires the careful attention of those who desire to make themselves perfectly intelligible to all, irrespective of nationality, is the correct use of prepositions. In English the same preposition is often employed to express many diverse ideas, and it therefore becomes desirable to consider this when translating prepositions into Esperanto. Of course it is often possible to evade the difficulty by using the accusative without a preposition, and one is often tempted to employ the invaluable "je." As, however, this latter practice should not be indulged in too frequently, it may be of interest to many of your readers to consider some phases of our preposition "of." The first word of the line. _La unua vorto de la linio._ One of us will be chosen. _Unu el ni estos elektata._ Do not think of it. _Ne pensu pri gxi._ The best means of obtaining it. _La plej bonaj metodoj por ricevi gxin._ The Professor of the school. _La Profesoro cxe la lernejo._ A great number of ideas. _Granda nombro da ideoj._ The largest room of the house. _La plej granda cxambro en la domo._ The largest of all the trees in the garden. _La plej granda inter cxiuj la arboj en la gxardeno._ When in doubt as to which preposition should be used, try the sentence with all the possible forms, and the correct, logical, preposition will almost always be obvious. Esperantisto, 8105. * * * Several friends have called attention to the apparent misprint in the word _Trinki_, thinking it should be _Drinki_. There is, however, an important difference between the two. _Trink'_ (as "made in Germany") is used for the ordinary drinking of man and beast; but with shame we admit that our own vocabulary provided Dr. Zamenhof with the _drink'_ which represents the excessive tipplings of men and beasts. Let us beware of calling our friends "Drinkuloj" during the dog-days. Trinkulo is the more usual and agreeable word. * * * Having had occasion to write to the Remington firm on a matter of business, a reply was received in Esperanto, concluding with a question of general interest regarding the sound of "Scii." This word, represented phonetically, does present some difficulty. S-ts-ee-ee is not easy to pronounce. In practice one should elide the first "s" on to the vowel immediately preceding. Thus _mi scias_ is pronounced _mis cias_. * * * The pronunciation of the vowels in Esperanto still seems to give some difficulty, for a correspondent queries the sounds of vowels when followed by "r." Esperanto is a phonetic language. "One letter, one sound," is one of its invariable rules. Therefore, no matter what the letters adjacent to those vowels may be, their value is invariable. Take the word "per" for example. This is sounded as the English "pay," followed by "r," which is slightly trilled, and not silent, as it often is in English. The writer was once talking in Esperanto with a French expert, and at the termination of the conversation asked if there were any noticeable differences between the English and French methods of pronunciation. "None whatever" was the reply, except perhaps in the value of the letter "r." Beginners must therefore be careful to sound this letter; and, with regard to the vowels, students cannot dwell too much on them at first. Dr. Lloyd, in his most able article on Esperanto, in the current _Westminster Review_, says that the vowels are neither long nor short, but have a middle value. This is a very happy description of Esperanto vowels as they are spoken, and if beginners are careful to keep them long at first the middle value will assert itself as fluency is attained. * * * Some of the suffixes are very difficult to define. Many learners have believed that only concrete substances could be represented by the use of the suffix "ajx." Such words as _bonajxoj_, _amikajxoj_, _etc._, they would do away with, and replace by _boneco_, _amikeco_, _etc._ On giving the matter a little thought, however, it is quite clear that there is a distinct difference between _amikajxoj_ and _amikeco_. Whereas the latter means friendship pure and simple, _amikajxoj_ represent the friendly actions which are the outcome of the state of friendship. The nearest English equivalent to define _amikajxoj_ is _friendlinesses_. Similarly _bonajxoj_ are _goodnesses_, or good actions, which necessarily arise from the state of goodness, as represented by the abstract suffix "ec." DIVERSAJ SCIIGOJ. Je Decembro 15 fondigxis la Tyneside Esperanta Societo, najbaro de la forta grupo de Newcastle. La novenaskita societo jam komencis sian vivon per la lauxdinda energio de Sinjoroj Davidson, Clephan kaj Pearson. La klopodo estis komencita per tre humoraj leteroj pri Esperanto en la lokaj jxurnaloj, kaj sendube tiuj cxi varbigis kelkajn el la multenombraj membroj kiuj jam aligxis je la Grupo. La Hon. Sek. estas Sinjoro Alan Davidson, 26, Park Crescent, North Shields. Ni petas ke cxiuj _Tyneside_ amikoj skribu kaj aligxu je li. * * * Sendube multaj el niaj legantoj jam vidis la bonegan artikolon en la Decembra _Westminster Review_. Doktoro Lloyd, kiu faras Esperantan kurson cxe la Liverpoola Universitato, bonege scias kiel priskribi la karan lingvon, kaj ni konsilas ke cxiuj Geesperantistoj legu la artikolon. * * * La jaro 1903 vere finigxis per fanfarado[26]. La eldono de tri novaj verkoj, la enpreso en gravan Revuon de Esperanta artikolo, kaj la fondo de almenaux du novaj grupoj estus estintaj suficxaj por notindigi la pasintan monaton. Sed la Esperantistaro ankaux trovis novan kaj tauxgan helpanton. Leuxt. Kolonelo Pollen, C.I.E., LL.D., dufoje paroladis pri Esperanto cxe _The Imperial Institute_, Londone. La unua fojo estis kunveno de la Angla-Rusa la dua de la Angla-Inda Societo. Ambaux el tiuj cxi paroladoj estis tute sukcesplenaj, kaj sendube varbis multajn novajn rekrutojn. Doktoro Pollen estas tre gajhumora, kaj li amuzis sian auxdantaron, ecx kiam li instruis gxin. Por klarigi la bezonon por internacia lingvo, li rakontis la sekvantan anekdoton. Brita Mara Oficiro mangxis kun Hxino, kaj deziris duan kvanton de ia bongusta spicajxo, kies nomon li nesciis. Kredante ke gxi enhavis anason, li ekkriis al la mastro de la domo, "Kvak, kvak! Kvak Kvak!!" sed la mastro, post iom de tempo, ridetante respondis "Ne, Baux-aux! Baux-aux!" kaj Doktoro Pollen asekuris la auxdantaron ke, se tiu cxi oficiro kaj sia Hxina amiko komprenis Esperanton, simila terurajxo ne povus okazi! Post la parolado, kelkaj el la Indaj cxeestantoj opiniis ke estis bedauxrinde ke oni ne uzis la Sanskritan alfabeton kiu, ili diris, estas la plej simpla kaj kompleta en la mondo. Sir G. Birdwood, la Prezidanto de la societo, kontrauxbatalis kontraux Esperanto, cxar li tute neaprobis facilajn lingvojn! Ju pli malfacila, des pli tauxga por la edukado de la homaro. Sed li konfesis ke la Persa lingvo estis tro malfacila por li! * * * Grafo Albert Gallois skribas "Estimata Sinjoro, La Redakcio de _L'Esperantista_, monata organo de la Itala Esperantista Societo, tute estas reorganizita kaj reformita. De nun gxi estos tute redaktata per itala kaj esperanta lingvoj kaj precize aperos en la fino de cxiu monato. Fervore ni petas la Esperantistojn de cxiuj landoj sendi artikolojn, tradukojn kaj sciigojn por kunlabori al la redaktado de la jxurnalo, _Grafo Albert Gallois_, en Riolunato, Modena, Italujo. La jarabono kostas kvar frankojn." * * * La eldono de la lernolibro en la Brailla skribo vekigis la blindulojn en nia lando. Dankon al la helpo de Sinjoro Cart, kiu vere estas tre sindonema en tiu cxi afero, estas espereble ke post mallonga tempo Esperanto vere estos internacia lingvo inter la kompatindaj blinduloj. La Hon. Sek. de la Esperanto Club bedauxras ke li ne komprenis la Braillean skribon antaux ol li komencis klopodi pri Esperanto. Poste li ne havis tempon por gxin lerni. Cxar, tago post tago, leteroj en tiu cxi nekonata lingvo alvenadis, li petis ke Sinjoro W. P. Merrick aminde prenu sur sin la devojn de Hon. Sek. por la Blindaj Esperantistoj. Ni do esperas ke, en la estonteco, oni bonvolu skribi rekte al tiu cxi afabla helpanto de la Blinduloj, kies adreso estas _The Manor Farm, Shepperton, Middlesex_. * * * En alilandaj societoj, ofte trovigxas multaj sekretarioj, por la diversaj partoj de la administracio de la Grupo. Gxis nun la Esperanto Club nur havis unu. Sed, kvankam la koro deziras cxion fari, la tempon mankas. Ni do antauxmetas peton ke oni cxiam sendu estontajn mendojn[27] je libroj ne al la Hon. Sek. sed al Sinjoro P. H. Howard, _The Librarian, Esperanto Club, The Bungalow, Cranes Park, Surbiton, Surrey_. Kvankam Sinjoro Howard havas sian propran grupon Surbitone li ankaux aminde prenis sur sin la devojn de "Librarian," tiel malpezigante la laboron de la Hon. Sek. Tiu cxi estas necesa por ke Esperanto kaj la Gazeto kreskadu, kaj ni esperas ke cxiuj amikoj memoros la sxangxon kaj tiel sxparos laboron kaj tempon. FOOTNOTES: [26] Flourish of trumpets. [27] Orders. _In order that this Gazette may be useful as a propaganda agent, it has been considered advisable to include in each number a synopsis of the Grammar of Esperanto, so that those hitherto ignorant of its system may be the better able to appreciate the magazine._ SYNOPSIS OF THE GRAMMAR. The ALPHABET is composed of 28 letters. They are the following:-- A B C CX D E F G GX H HX I J JX K L M N O P R S SX T U V Z and UX. The VOWELS are always given a long sound; as in the well-known phrase, "Pa, may we go too?" Shorthand students will at once recognise them as the long vowels of "Pitman." Their sound can also be illustrated by--"Bart, Bait, Beat, Boat and Boot." The following CONSONANTS need special attention. It must be remembered that the sounds given are invariable, because _Esperanto spelling is phonetic and each letter has only one sound_:-- The letter C is sounded as in Czar, or as the "ts" in Bits. " " CX " " Church. " " G " " Gag; _i.e._, the hard sound. " " GX " " George; _i.e._,the soft sound. " " H " " His; _i.e._, it is aspirated and never mute as in French. " " HX " " Loch; _i.e._, the Scotch or German "CH" or Spanish "J." " " J " " the English letter Y. Thus Paroloj is sounded Paroloy. " " JX " " the French J in Bijou or the S in the English word Pleasure. " " S " " in Sun; never as in Rose (Rozo in Esperanto). " " SX " " in She. * * * The English letters Q, W, X and Y do not exist in Esperanto. The letter UX is only found in diphthongs--Baldaux is sounded Bahldow. The one remaining point to be mentioned is that "AJ" is the same as in By. "OJ" as in Boy. ALL NOUNS end in O in the nominative singular. Birdo, a bird. When the direct object to a verb, an N is added to this O. Mi havas birdon, I have a bird. All nouns form the PLURAL by adding J to the singular. Birdoj, birds. If objective, birdojn. All ADJECTIVES end in A and agree with the noun in number and case. Mi havas belajn birdojn, I have beautiful birds. * * * The INFINITIVES of VERBS always end in I. Lerni, to learn. Pensi, to think. PRESENT INDICATIVES end in AS in all persons singular and plural. Mi iras, I go. Ili iras, they go. PAST INDICATIVES end in IS in all persons singular and plural. Mi iris, I went. Ni iris, we went. FUTURE INDICATIVES end in OS in all persons singular and plural. Sxi iros, she will go. CONDITIONAL MOOD ends in US in all persons singular and plural. Li irus, he would go. IMPERATIVE MOOD ends in U. Parolu! speak! Iru! go! SUBJUNCTIVES are formed by using "KE" and the Imperative. Ke mi iru, that I might go. The PRESENT PARTICIPLE ACTIVE ends in ANTA--Iranta, going. In the Passive voice in ATA--Farata, being done. PAST PARTICIPLE ACTIVE ends in INTA--Irinta, having gone. In the Passive voice in ITA--Farita, having been done. FUTURE PARTICIPLE ACTIVE ends in ONTA--Ironta, about to go. In the Passive voice in OTA--Farota, about to be done. ADVERBS end in E--Bone, well. Bele, beautifully. * * * 1. The DEFINITE ARTICLE is invariably LA in all cases singular and plural. La Patroj, the Fathers. 2. There is no indefinite article in Esperanto. Patro, a Father; or merely Father, as the case may be. 3. "NOT" is expressed by "NE." Mi ne havas amikon, I have not a friend. 4. Questions are introduced by "Cxu." Cxu mi ne havas amikon? Have I not a friend? 5. ESTI, to be, is the auxxiliary verb in Esperanto. Havi, to have, is never an auxxiliary. N.B.--There are no exceptions or irregularities in Esperanto. The VOCABULARY has been simplified by about 30 affixes, which are used to modify the meanings of root words. The commonest are the following PREFIXES:-- BO indicates relationship by marriage. Bofrato, Brother-in-law. DIS indicates separation, as in English. Dissxiri, to tear to pieces. EK indicates the commencement of an action. Eklerni, to begin to learn. MAL is always used to indicate OPPOSITES. Varma, warm. Malvarma, cool. Amiko, friend. Malamiko, enemy. RE denotes the repetition of an action. Relerni, to relearn. Rediri, to say again. The principal SUFFIXES are the following:-- AJX signifies an object made from--thus, Fruktajxo, something made from fruit. AR signifies a collection of. Arbo, a tree. Arbaro, a forest. EBL signifies possibility. Videble, visibly. Lernebla, learnable. EC signifies an abstract quality. Boneco, goodness. Beleco, beauty. EG signifies increase. It is the augmentative suffix. Granda, large. Grandega, immense. EJ signifies the place where an action takes place. Lernejo, school. Pregxejo, church. ET is the diminutive suffix. Infaneto, a little child. Varmeta, lukewarm. IG denotes the causing of an action. Morti, to die. Mortigi, to kill. IGX denotes turning or becoming. Paligxi, to turn pale. Fortigxi, to become strong. IL denotes the instrument by which an action is performed. Kudri, to sew. Kudrilo, a needle. IN denotes the feminine. Patro, father. Patrino, mother. Onklo, uncle. Onklino, aunt. IST denotes the occupation, or means of livelihood. Botisto, bootmaker. Servisto, manservant. UL denotes the possession of a Quality or Attribute. Blindulo, a blind man. Danculo, a dancing man. By means of these affixes, the Vocabulary is enormously simplified. * * * All should have "The Student's Complete Text Book," 1s. 8d., post free, and "Thirty-five Exercises," 1s. 3d., in order to thoroughly learn the system; but the above is serviceable as a rough basis. For the convenience of Esperantists, all works dealing with the language can now be obtained by writing to the Librarian, P. Howard, Esq., The Bungalow, Cranes Park, Surbiton, Surrey. The books most read are:-- "Student's Complete Textbook," by J. C. O'Connor, B.A., 1s. 8d., post free (revised edition). "Thirty five Exercises with Keys," by A. Motteau, 1s. 3d., post free (6 copies for 6s. 6d.). "No. 52," a short Grammar, by the Hon. R. H. Geoghegan. Price 7d., post free. This is a capital preliminary work for giving to friends to arouse their interest. For this purpose we will supply _subscribers_ with 6 copies for 2s. 6d., post free. Three Tales by Tolstoy and Pushkin, 1s. 1d. Fundamenta Krestomatio; Dr. Zamenhof, 3s. "Hamlet," translated by Dr. Zamenhof, 2s. Grammar in French or German, 1s. 6d. Commentaire in French, 2s. Prose Selections, 2s. 6d. and 1s. 6d. Stories from back "L'Esperantistes," 2d. each. "Tourist's Phrase-Book," in 6 languages, 6d. Esperanta Sintakso de P. Fruictier, 1s. 6d. The following monthly magazines can be obtained. The annual subscriptions are:-- "La Lingvo Internacia," printed wholly in Esperanto, 3s. 6d. "L'Esperantiste," in French and Esperanto, 4s. "La Lumo," in French, English, and Esperanto, 2s. 6d. "La Belga Sonorilo," in French, Flemish, and Esperanto, 2s. 6d. "La Bohema Esperantisto," in Czech and Esperanto, 3s. "La Rondiranto," in Bulgarian and Esperanto, 3s. The new "Internacia Medicina Revuo" will appear every two months. Subscription 6s. 6d. per annum. The English-Esperanto and Esperanto-English Dictionaries, 2s. 6d. each. "French-Esperanto Vocabulaire," 2s. 6d.; "Esperanto-French Dictionnaire," 1s. 6d. "Braille Instruction-Book for the Blind," 4s. Translation of the above into English, 6d. Neat star-shaped Badges, for use when travelling, are kept in stock. Price 9d. each. End of Project Gutenberg's The Esperantist, Vol. 1, No. 3, by Various *** END OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK THE ESPERANTIST, VOL. 1, NO. 3 *** Updated editions will replace the previous one—the old editions will be renamed. Creating the works from print editions not protected by U.S. copyright law means that no one owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy and distribute it in the United States without permission and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to copying and distributing Project Gutenberg™ electronic works to protect the PROJECT GUTENBERG™ concept and trademark. Project Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you charge for an eBook, except by following the terms of the trademark license, including paying royalties for use of the Project Gutenberg trademark. If you do not charge anything for copies of this eBook, complying with the trademark license is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose such as creation of derivative works, reports, performances and research. Project Gutenberg eBooks may be modified and printed and given away—you may do practically ANYTHING in the United States with eBooks not protected by U.S. copyright law. Redistribution is subject to the trademark license, especially commercial redistribution. START: FULL LICENSE THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK To protect the Project Gutenberg™ mission of promoting the free distribution of electronic works, by using or distributing this work (or any other work associated in any way with the phrase “Project Gutenberg”), you agree to comply with all the terms of the Full Project Gutenberg™ License available with this file or online at www.gutenberg.org/license. Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg™ electronic works 1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg™ electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to and accept all the terms of this license and intellectual property (trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy all copies of Project Gutenberg™ electronic works in your possession. If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project Gutenberg™ electronic work and you do not agree to be bound by the terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. 1.B. “Project Gutenberg” is a registered trademark. It may only be used on or associated in any way with an electronic work by people who agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few things that you can do with most Project Gutenberg™ electronic works even without complying with the full terms of this agreement. See paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project Gutenberg™ electronic works if you follow the terms of this agreement and help preserve free future access to Project Gutenberg™ electronic works. See paragraph 1.E below. 1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation (“the Foundation” or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project Gutenberg™ electronic works. Nearly all the individual works in the collection are in the public domain in the United States. If an individual work is unprotected by copyright law in the United States and you are located in the United States, we do not claim a right to prevent you from copying, distributing, performing, displaying or creating derivative works based on the work as long as all references to Project Gutenberg are removed. Of course, we hope that you will support the Project Gutenberg™ mission of promoting free access to electronic works by freely sharing Project Gutenberg™ works in compliance with the terms of this agreement for keeping the Project Gutenberg™ name associated with the work. You can easily comply with the terms of this agreement by keeping this work in the same format with its attached full Project Gutenberg™ License when you share it without charge with others. 1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in a constant state of change. If you are outside the United States, check the laws of your country in addition to the terms of this agreement before downloading, copying, displaying, performing, distributing or creating derivative works based on this work or any other Project Gutenberg™ work. The Foundation makes no representations concerning the copyright status of any work in any country other than the United States. 1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: 1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate access to, the full Project Gutenberg™ License must appear prominently whenever any copy of a Project Gutenberg™ work (any work on which the phrase “Project Gutenberg” appears, or with which the phrase “Project Gutenberg” is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, copied or distributed: This eBook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you will have to check the laws of the country where you are located before using this eBook. 1.E.2. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is derived from texts not protected by U.S. copyright law (does not contain a notice indicating that it is posted with permission of the copyright holder), the work can be copied and distributed to anyone in the United States without paying any fees or charges. If you are redistributing or providing access to a work with the phrase “Project Gutenberg” associated with or appearing on the work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the Project Gutenberg™ trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.3. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is posted with the permission of the copyright holder, your use and distribution must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked to the Project Gutenberg™ License for all works posted with the permission of the copyright holder found at the beginning of this work. 1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg™ License terms from this work, or any files containing a part of this work or any other work associated with Project Gutenberg™. 1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this electronic work, or any part of this electronic work, without prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with active links or immediate access to the full terms of the Project Gutenberg™ License. 1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any word processing or hypertext form. However, if you provide access to or distribute copies of a Project Gutenberg™ work in a format other than “Plain Vanilla ASCII” or other format used in the official version posted on the official Project Gutenberg™ website (www.gutenberg.org), you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon request, of the work in its original “Plain Vanilla ASCII” or other form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg™ License as specified in paragraph 1.E.1. 1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, performing, copying or distributing any Project Gutenberg™ works unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing access to or distributing Project Gutenberg™ electronic works provided that: • You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from the use of Project Gutenberg™ works calculated using the method you already use to calculate your applicable taxes. The fee is owed to the owner of the Project Gutenberg™ trademark, but he has agreed to donate royalties under this paragraph to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments must be paid within 60 days following each date on which you prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax returns. Royalty payments should be clearly marked as such and sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the address specified in Section 4, “Information about donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation.” • You provide a full refund of any money paid by a user who notifies you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he does not agree to the terms of the full Project Gutenberg™ License. You must require such a user to return or destroy all copies of the works possessed in a physical medium and discontinue all use of and all access to other copies of Project Gutenberg™ works. • You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the electronic work is discovered and reported to you within 90 days of receipt of the work. • You comply with all other terms of this agreement for free distribution of Project Gutenberg™ works. 1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg™ electronic work or group of works on different terms than are set forth in this agreement, you must obtain permission in writing from the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the manager of the Project Gutenberg™ trademark. Contact the Foundation as set forth in Section 3 below. 1.F. 1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread works not protected by U.S. copyright law in creating the Project Gutenberg™ collection. Despite these efforts, Project Gutenberg™ electronic works, and the medium on which they may be stored, may contain “Defects,” such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by your equipment. 1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the “Right of Replacement or Refund” described in paragraph 1.F.3, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project Gutenberg™ trademark, and any other party distributing a Project Gutenberg™ electronic work under this agreement, disclaim all liability to you for damages, costs and expenses, including legal fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE PROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. 1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a written explanation to the person you received the work from. If you received the work on a physical medium, you must return the medium with your written explanation. The person or entity that provided you with the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a refund. If you received the work electronically, the person or entity providing it to you may choose to give you a second opportunity to receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy is also defective, you may demand a refund in writing without further opportunities to fix the problem. 1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth in paragraph 1.F.3, this work is provided to you ‘AS-IS’, WITH NO OTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO WARRANTIES OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. 1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any provision of this agreement shall not void the remaining provisions. 1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone providing copies of Project Gutenberg™ electronic works in accordance with this agreement, and any volunteers associated with the production, promotion and distribution of Project Gutenberg™ electronic works, harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, that arise directly or indirectly from any of the following which you do or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg™ work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any Project Gutenberg™ work, and (c) any Defect you cause. Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg™ Project Gutenberg™ is synonymous with the free distribution of electronic works in formats readable by the widest variety of computers including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from people in all walks of life. Volunteers and financial support to provide volunteers with the assistance they need are critical to reaching Project Gutenberg™’s goals and ensuring that the Project Gutenberg™ collection will remain freely available for generations to come. In 2001, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure and permanent future for Project Gutenberg™ and future generations. To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 and the Foundation information page at www.gutenberg.org. Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non-profit 501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal Revenue Service. The Foundation’s EIN or federal tax identification number is 64-6221541. Contributions to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent permitted by U.S. federal laws and your state’s laws. The Foundation’s business office is located at 809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887. Email contact links and up to date contact information can be found at the Foundation’s website and official page at www.gutenberg.org/contact Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation Project Gutenberg™ depends upon and cannot survive without widespread public support and donations to carry out its mission of increasing the number of public domain and licensed works that can be freely distributed in machine-readable form accessible by the widest array of equipment including outdated equipment. Many small donations ($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt status with the IRS. The Foundation is committed to complying with the laws regulating charities and charitable donations in all 50 states of the United States. Compliance requirements are not uniform and it takes a considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up with these requirements. We do not solicit donations in locations where we have not received written confirmation of compliance. To SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any particular state visit www.gutenberg.org/donate. While we cannot and do not solicit contributions from states where we have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition against accepting unsolicited donations from donors in such states who approach us with offers to donate. International donations are gratefully accepted, but we cannot make any statements concerning tax treatment of donations received from outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. Please check the Project Gutenberg web pages for current donation methods and addresses. Donations are accepted in a number of other ways including checks, online payments and credit card donations. To donate, please visit: www.gutenberg.org/donate. Section 5. General Information About Project Gutenberg™ electronic works Professor Michael S. Hart was the originator of the Project Gutenberg™ concept of a library of electronic works that could be freely shared with anyone. For forty years, he produced and distributed Project Gutenberg™ eBooks with only a loose network of volunteer support. Project Gutenberg™ eBooks are often created from several printed editions, all of which are confirmed as not protected by copyright in the U.S. unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily keep eBooks in compliance with any particular paper edition. Most people start at our website which has the main PG search facility: www.gutenberg.org. This website includes information about Project Gutenberg™, including how to make donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.