The Project Gutenberg eBook of Ειρηνικά This ebook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this ebook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you will have to check the laws of the country where you are located before using this eBook. Title: Ειρηνικά Author: Ioannes Polemes Release date: March 21, 2012 [eBook #39224] Language: Greek Credits: Produced by Sophia Canoni *** START OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK ΕΙΡΗΝΙΚΆ *** Produced by Sophia Canoni The tonic system has been changed from polytonic to monotonic. The spelling of the book has not been changed otherwise. Words in italics are included in _, while bold ones in &. Ο τονισμός έχει αλλάξει από πολυτονικό σε μονοτονικό σύστημα. Κατά τα άλλα έχει διατηρηθεί η ορθογραφία του βιβλίου. Λέξεις με με πλάγιους χαρακτήρες περιλαμβάνονται σε _, ενώ λέξεις με έντονους σε &. ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΟΛΕΜΗ Ε I Ρ Η Ν I Κ Α ΕΚΔΟΤΗΣ I. Ν. ΣΙΔΕΡΗΣ-ΑΘΗΝΑΙ ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΕΡΓΑ I. ΠΟΛΕΜΗ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΧΕΙΜΩΝΑΝΘΟΙ ΑΛΑΒΑΣΤΡΑ ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΕΞΩΤΙΚΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΠΑΛΙΟ ΒΙΟΛΙ ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΜΑΡΜΑΡΑ Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΝΗΛΙΑΓΟΣ (δράμα) Η ΓΥΝΑΙΚΑ (κωμωδία) ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΕΙΔΥΛΛΙΑ (μετάφρασις) ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΟΛΕΜΗ ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΕΚΔΟΤΗΣ Ι. Ν. ΣΙΔΕΡΗΣ — ΑΘΗΝΑΙ Τ' ΑΦΙΕΡΩΝΩ ΤΟΥ ΔΡΟΣΙΝΗ Τη στιγμή που σου στέλνω τυπωμένα τα ΕΙΡΗΝΙΚΑ μου συλλογίζομαι, ότι δεν θα είχα αυτή την ευχαρίστησιν, αν ο φιλοπρόοδος εκδότης μου κ. Σιδέρης δεν εφιλοτιμείτο να συγκεντρώση στο πανελλήνιον βιβλιοπωλείον του ολόκληρη τη σύγχρονη φιλολογία μας και να συντελέση στον πλουτισμό της με τας συνεχείς του εκδόσεις. Αφού τον ευχαριστήσω, σε παρακαλώ να τα δεχθής με την αγάπη που μας ενώνει τόσα χρόνια. Ι. Π. _Και συγκόψουσι τας μαχαίρας αυτών εις άροτρα, και τας ζιβύνας αυτών εις δρέπανα. Και ου λήψεται έθνος επ' έθνος μάχαιραν, και ου μη μάθωσιν έτι πολεμείν._ ΗΣΑΪΑΣ Κεφ. Β' 1 Ω πρώτο του ήλιου ανάβλεμμα κι' ω νύχτας μαύρης αυγή γλυκοξημέρωτη, μη σε τρομάξη που κοιμητήρι ανίσκιωτο τον κόσμο θαύρης. Αν έχη σκληρό σίδερο τη γη ρημάξει κι' ο θάνατος το σκιάχτρο του κι' αν τώχη στήσει στ' άφυλλο δέντρο της ζωής, μη σε τρομάξη· στο πρώτο του ήλιου ανάβλεμμα θε να βλαστήση. 2 ΤΑ πέδιλά σου, ω Νίκη, τα ματοβαμμένα, που αφίνουν χνάρια κόκκινα, λύσε και βγάλε κι' αφρόπλυνε τα χέρια σου κ' έλα σε μένα. Και συ, Τυρταίε βροντόφωνε, Τυρταίε μεγάλε, και συ την πολεμόχορδη σύντριψε λύρα κι' άρπα δαυιτική κρατώντας αίνους ψάλλε. Διάπλατ' είν' ανοιγμένη του ναού μου η θύρα· όχι θυσίες και σφάγια στο βωμό μου· κρίνοι παρθενικοί, λευκές λαμπάδες, άγια μύρα. Στ' άδυτα του ναού μου Αυτός που δίκαια κρίνει τα πληγωμένα χέρια στην κορφή μου δένει διπλή ευλογία· και κράζοντας το &χαίρε, Ειρήνη&, σύρε, μου λέει, γοργόφτερη στην οικουμένη, φωτόλουσέ την με τα μάτια τα μεγάλα κι' ορθάνοιξε τον κόρφο, δος της να βυζαίνη της προκοπής το μέλι, της ζωής το γάλα. 3 ΜΗΔΕ κ' η ροδογέλαστη παρθένα Αυγή που με το δροσολάγηνο στ' ώμορφο χέρι χαρούμενη αντικρύζει τη θλιμμένη γη· κ' ύστερ' από βροχές, πλημμύρες κι' αγριοκέρι, σκορπίζοντας απόμακρα τη συννεφιά, προβαίνει αργά, τον ήλιο να μας ξαναφέρη, μηδέ κ' η Αυγή δεν έχει τόσην ωμορφιά όση η δική σου, Ειρήνη. Ναι, τη λάμψι εκείνου που άπλωσε χέρια ματωμέν' απ' τα καρφιά, και την ασπράδα του κορμιού σου, ασπράδα κρίνου, ερράντισε με το αίμα του, τη λάμψι αυτή βάλε χιτώνα ολόλευκο κ' έλα, και γίνου η Αυγή η καλοδεχούμενη και ποθητή νύχτας βροντών και κεραυνών και αγέρα· και, υψώνοντας τον ήλιο τον εκδικητή, φέρε μας την αβράδυαστη καθάρια ημέρα. 4 Κ' έρχετ' η Αγάπη η ανύποπτη, δική σου κόρη, με το κλειδί της ευτυχίας και της χαράς ανοίγοντας τις θύρες που κλειστές εθώρει. Γονειέ, που τρέμεις, μάννα εσύ, που λαχταράς, παιδιά, που σας φοβέρισεν η μαύρη ορφάνια, γυναίκα, που με πόθο μήνες καρτεράς θωρώντας ρημαγμένα τα λευκά στεφάνια, κόψετε δάφνης σμαραγδόφυλλο κλαδί κι' ανοίξτε τις αγκάλες σας με περηφάνεια. Έρχετ' ο άντρας, ο πατέρας, το παιδί. 5 ΕΡΧΕΤ' ο άντρας, ο πατέρας, το παιδί, λάμπουν τα σπίτια, φέγγουνε τα παραθύρια, στρώνονται τα τραπέζια — ποιος δεν τραγουδεί; Γλυκοξυπνούν τα σύνεργα μέσ' στ' αργαστήρια, τα δίκαια χέρια απλώνονται στη ζυγαριά κ' η προκοπή ετοιμάζει βιος και κέρδη μύρια. Ποιος δεν το ξέρει; σέρνετ' η ζωή βαρειά σαν σερπετό στο χώμα· μα όταν πεια φτερώση, της πεταλούδας παίρνει την ελευθεριά, κι' αμέτρητα είνε τ' άνθη κ' είν' οι κήποι τόσοι κι' αμέτρητα είνε τ' άνθη και πλημμυριστό το ανθόμελι που το καθένα θα της δώση. Φτερά μονάχα θέλει το έρμο σερπετό και τα φτερά του είν' η αγάπη που υπομένει κ' η προκοπή που δείχνει μέτωπο σκυφτό. Ευλογημέν' η Ειρήνη, τρις ευλογημένη ! 6 Η προκοπή που δείχνει μέτωπο σκυφτό μέρα και νύχτα χτίζει το ψηλό παλάτι που φθάνει ως τ' άστρα απάνω. Στο παλάτι αυτό θα στήση θρόνο ολόχρυσο, που ανθρώπου μάτι θαμπώνεται απ' τη λάμψι την περιχυτή. Χρυσόφωτο του θρόνου κάθε σκαλοπάτι. Στο θρόνο εκείνο θα καθήση η Αρετή. 7 ΣΤΟ λόγγο μπαίνει ο Έρωτας· σιμά του στέκει στην προσταγή του πρόθυμος ο ξυλοκόπος μ' ακονισμένο, δίκοπο, βαρύ πελέκι. — Δουλειά! Τι καρτερείς; μην ξαποσταίνης! Όπως διπλή η λαχτάρα του φιλιού στο γυρισμό τους, διπλός θε νάνε τώρα κι' ο δικός σου ο κόπος. Δες πώς τους καμαρώνω τους κρυφούς, τους πρώτους, τους στερημένους πόθους των, πόθων ζευγάρια, και πώς γλυκαίνω και δροσίζω τον καϋμό τους. Μην ξαποσταίνης, σύντροφε· τα παλληκάρια ξανάρθαν στα κρεββάτια τους. Θέρισε, κόψε κορμούς ριζοθεμέλιωτους μ' αδρά κλωνάρια. Διπλές θα γίνουν κούνιες για τα βρέφη απόψε. 8 ΑΦΡΟΣΑΡΚΗ νεράιδα και χρυσομαλλού, καιρούς και χρόνους σ' είχαν η βουή κ' η αντάρα κρυμμένη μέσ' στα μαύρα βύθη του γιαλού. Χρόνια σε καρτερούσε με κρυφή λαχτάρα στο κεντητό ακρογιάλι, στην υγρή αμουδιά του πόθου της αγάπης η βουβή κιθάρα. Ψυχομαχώ στη δύσι νοτερή η βραδειά κι' αγάλια η νύχτα απλώνοντας τ' άπλαστα χέρια σκορπίζει των αχτίδων τη χρυσή σοδειά. Στο κύμα καθρεφτίζονται τα μύρια αστέρια, σ' αθώρητες βαρκούλες μ' άφαντο πανί προς τ' άγνωστο αρμενίζουν τα κρυφά τα ταίρια. Πρόβαλε πεια, νεράιδα. Ακούς; κάθε φωνή, κάθε ήχος, απ' το φλοίσβο κι' ως τ' αχνό τ' αγέρι, ρωτάει: πότ' η νεράιδα θα ξαναφανή; Πότε το μαγεμένο θ' ανατείλη αστέρι που φέρνει στην ελπίδα, στην παρηγοριά; Νά, την κιθάρα αγγίζει το χλωμό το χέρι. Τραγούδι, που μερώνει τ' άγρια τα θεριά και κάνει να δακρύζουν τα σκληρά λιθάρια, γοργοπετώντας φθάνει πέρ' απ' τη στερειά, κ' είν' η φωνή ασημένια κ' η φωνή καθάρια· τα λόγια τη στολίζουν σαν αραδιαστά διαμάντια και ζαφείρια και μαργαριτάρια. Τα ονείρατα που βλέπουν βλέφαρα κλειστά και βλέφαρα ανοιγμένα: στοχασμοί και πόθοι, κι' όσα λαλούν στους κλώνους κι' όσα ευωδιαστά τους κάμπους χρωματίζουν, κι' όσα η Μοίρα κλώθει, κάθε χαρά του ανθρώπου, κάθε του καϋμός κι' όλη η ζωή του, εσένα κυβερνήτρα νοιώθει. Πρόβαλε κ' έλα, αφρόσαρκη· ποτέ ερχομός τόσο καλοδεχούμενος· νειάτα ανθισμένα, περίσσια χάρι κ' ευωδιά κι' ανασασμός. Όλοι σε λένε Αγάπη· Τέχνη είσαι για μένα. 9 ΟΛΟΙ σε λένε Αγάπη, Τέχνη εγώ σε κράζω· στον πόθο και στον πόνο πάντα σε ζητώ, στον πόνο και στον πόθο πάντα σε μοιράζω. Πάντα ποθεί η ψυχή μου, κ' είνε τέχνη αυτό· πάντα πονεί η ψυχή μου, κ' είνε αγάπη εκείνο. Πόθος και πόνος το δικό μου το γραφτό. Μέσ' απ' την τέχνη η αγάπη· μέσ' από τον κρίνο της ευωδιάς το ανάσασμα. Χρυσά κλειδιά που ανοίγουν την καρδιά μου κι' ό,τι μέσα κλείνω. Τι θα φελούσε ο κρίνος δίχως ευωδιά; 10 ΜΕΣΑ στο σπίτι του χωριού, που απ' τη σκεπή κρέμονται ρόδια γέρικα, στεγνά κυδώνια, μαζεύονται οι γειτόνοι γύρω χαρωποί, (ποιος λογαριάζει σήμερα σπαρτά κι' αλώνια!) κι' ακούνε το λεβέντη που τους λέει πολλά, πολλά . . . σαν νάχουν να ιδωθούν χρόνια και χρόνια. Κι' ο γέρος ο πατέρας του κρυφογελά και καμαρώνει η μάννα του και κρυφοκλαίει κ' η σαστικιά του τον θωρεί δειλά, δειλά· και σταματά κ' η χήνα που στ' αυλάκι πλέει, κι' ο σκύλλος, που κοντά του την ουρά κουνεί, τα δυο του αυτιά τεντώνει σαν ν' ακούη τι λέει. Μα ξάφνω του χωριού ο παπάς απ' το σκαμνί αναπηδώντας μ' όλα τα γεράματά του, &γεια σου, λεβέντη!& κράζει με βαρειά φωνή. Σηκώνουν τα ποτήρια, πίνουν στην υγειά του. 11 Το αλέτρι· νά το αλέτρι το θαυματουργό! . . . Ασάλευτη θωρώντας δίπλα τη βουκέντρα, ολοχρονίς εφέτος εμείνεν αργό. Του κάκου, όταν εγύμνωνε ο βοριάς τα δέντρα, του κάκου το ζητούσε με λαχτάρα η Γη δουλεύτρα της ζωής και της ζωής αφέντρα· και σαν την κόρη, που του γάμου η ώρα αργεί, έννοιωθε μέσ' στα σπλάχνα της στενά φραγμένη να τήνε πνίγη των χυμών της η πηγή. Ευλογημένη η Ειρήνη, τρις ευλογημένη! — Της χαμωκέλλας σιγοτρίζει η κλειδαριά και μουδιασμένο, νά, το αλέτρι ξαναβγαίνει. Τα μέλη του απ' τον ύπνο σέρνονται βαρειά. Πούνε το λάδι; εδώ· κι' αλείψατέ το, ωσότου λάμψη το υνί του στομωμένο απ' τη σκουριά. Διπλά το αλέτρι θα δουλέψη στον καιρό του. 12 Τους δρόμους τους γαλάζιους, τους υγρούς, που ως τώρα της έχθρας το ατσαλόχερο τους είχε φράξει, τους άνοιξες για πάντα, ω λευκοφόρα. Το βλέπεις το καράβι πούρχεται ν' αράξη; μόνο δελφίνια απάντησε στο αρμένισμά του, μόνο ασημένια χνάρια έχει χαράξει. Ο ναύκληρός του με όψι ξάγρυπνου καμάτου ψηλά απ' την κουπαστή του σκύβει και κυττάζει τις βάρκες που στριμώνονται σιμά του. Και, προς στην πλώρη στρέφοντας με μιας, προστάζει στη θάλασσα να ρίξουν οι γέροι λοστρόμοι την άγκυρα που απ' το ταξείδι στάζει. Μουγκρίζει η αλυσίδα της. Σε λίγο ακόμη φιλιά, καλοδεξίματα, λόγια που πνίγει διπλή χαρά. Ω υγροί, γαλάζιοι δρόμοι! Σε λίγο ακόμη το κλεισμένο αμπάρι ανοίγει κι' απλόχερη ανεβαίνει νέα, καλή Πανδώρα και πίσω της οι θερισμοί κ' οι τρύγοι. Δοξάζομέ σε, Ειρήνη λευκοφόρα. 13 ΠΡΙΝ φύγη (το θυμάσαι; μια βραδειά χλωμή του φθινοπώρου· εμίσευε το χελιδόνι, ξεφύλλιζε τα δέντρα του βοριά η ορμή) όλοι τον είδαν οι ζηλόφθονοι γειτόνοι σιγοπατώντας μόνος να συχνοπερνά μπρος στο παράθυρό σου που ακουμπούσες μόνη. Ξεθώριαζαν τα σύννεφα τα δειλινά και ξεψυχούσε η ημέρα τόσο αποσταμένη πούλεγες πως θα σβύση για παντοτινά· κι' ό,τι απ' τη λάμψι του ήλιου στα βουνά απομένει είχε την πίκρα τη γλυκειά του χωρισμού, του χωρισμού τη γλύκα τη φαρμακεμένη. Θυμάσαι; αδερφωμένα δάκρυα του καϋμού θόλωναν τις ματιές σου κ' έσταζαν ανάρια στα δαχτυλίδια του χεριού σου του χλωμού. Πέρα, μια σάλιγγα έκραζε τα παλληκάρια. 14 ΜΕ γλάστρες ανθοφόρες και βασιλικούς στόλισε απόψε τ' ανοιχτό σου παραθύρι . . . Τα χελιδόνια έχουν γυρίσει — δεν τ' ακούς; Ροδοστεφάνωτος ο ήλιος πάει να γείρη, διώχνει τους ίσκιους αχνοθώρητη η βραδειά, μεθάει τ' αγέρι μέσ' στου κρίνου το ποτήρι, και, ζαλισμένο απ' την κατάλευκη ευωδιά, χαϊδεύεται στη λεύκα πούχει ξανανειώσει, και ψιθυρίζει λόγια που τ' ακούει η καρδιά και που ποτέ του ο λογισμός δε θα τα νοιώση. κι' ό,τι απ' τη λάμψι του ήλιου στα βουνά απομένει είχε την πίκρα τη γλυκειά του χωρισμού, του χωρισμού τη γλύκα τη φαρμακεμένη. Θυμάσαι; αδερφωμένα δάκρυα του καϋμού θόλωναν τις ματιές σου κ' έσταζαν ανάρια στα δαχτυλίδια του χεριού σου του χλωμού. Πέρα, μια σάλιγγα έκραζε τα παλληκάρια. 14 ΜΕ γλάστρες ανθοφόρες και βασιλικούς στόλισε απόψε τ' ανοιχτό σου παραθύρι . . . Τα χελιδόνια έχουν γυρίσει — δεν τ' ακούς; Ροδοστεφάνωτος ο ήλιος πάει να γείρη, διώχνει τους ίσκιους αχνοθώρητη η βραδειά, μεθάει τ' αγέρι μέσ' στου κρίνου το ποτήρι, και, ζαλισμένο απ' την κατάλευκη ευωδιά, χαϊδεύεται στη λεύκα πούχει ξανανειώσει, και ψιθυρίζει λόγια που τ' ακούει η καρδιά και που ποτέ του ο λογισμός δε θα τα νοιώση. 15 ΣΤΟΛΙΣΕ απόψε τ' ανοιχτό σου παραθύρι και πρόβαλε μέσ' στ' άνθη του τα ευωδιαστά το απόβραδο που ο ήλιος θάχη αγάλια γείρει. Την ευτυχία του πόθου που η ζωή χρωστά στην ωμορφιά σου (κ' είνε τόση, ω είνε τόση, που μόλις η καρδούλα σου θα τη βαστά) απλόχερα, αλογάριαστα θα σου τη δώση με δαχτυλίδι ατίμητο, τ' ονειρευτό το δαχτυλίδι, που σφιχτά θα ζευγαρώση την ωμορφιά σου — ήταν της Μοίρας σου γραφτό — με την παλληκαριά του που ήρθε τιμημένη: ζευγάρι διπλοστέφανο και ζηλευτό. Ευλογημέν' η Ειρήνη, τρις ευλογημένη! 16 ΗΡΘ' ο πατέρας. Ω! καιρό πούχε να βάλη στα γόνατά του το τριπλόχρονο παιδί, τ' ωραίο παιδί με το χρυσόμαλλο κεφάλι! Είνε πουλάκι καθισμένο στο κλαδί; σπαρταριστές φτερούγες ή χεράκια απλώνει; μιλεί λογάκια της χαράς ή κελαϊδεί; Καλότυχος πατέρας! Σαν σφυρί στ' αμώνι χτυπά η καρδιά του από λαχτάρα και χαρά· και για τ' αθώο παιδί του τόσο καμαρώνει, όσο δεν εκαμάρωνε στα βροντερά μηνύματα της Νίκης που λαχανιασμένη τη μάχη ακολουθούσε με γοργά φτερά. Ευλογημέν' η Ειρήνη, τρις ευλογημένη! 17 Κ' ενώ στα γόνατά του το παιδί βαστά, θωρεί στο πλάι ολόρθο τ' ακριβό του ταίρι, που με κλαμένα μάτια, χείλη γελαστά, απλώνει αγάλια το κρινόλευκο το χέρι απάνω στου παιδιού της τη χρυσή κορφή με χάδια, βελουδένια χάδια· γιατί ξέρει, (ω τέχνη μυριοφάνταστη, τέχνη σοφή!) πως το παιδί χαϊδεύοντας αυτόν χαϊδεύει. Κ' ενώ, με περηφάνεια, με χαρά κρυφή, τα δάχτυλά της στα μαλλάκια του αναδεύει, προσμένει τη στιγμούλα που δειλά, δειλά μονάχο του απ' τα γόνατα θε να κατέβη κι' απ' τα φιλιά κι' από τα χάδια τα πολλά θ' αρχίση του ύπνου το παιδιάτικο το κλάμα. Τότε κι' αυτός θα τη ρωτήση σιγαλά: — Δε νύσταξες, γυναίκα; . . . Και θα πάνε αντάμα. 18 ΤΑΚ! τακ! — Ποιος κρούει τη θύρα τόσο θαρρετός — Κάποιος που για τον πόλεμο γοργά είχε φύγει. Τακ! τακ! Άνοιξε μάννα κ' είν' ο γυός σου αυτός. Η μάννα τρεμογόνατη, για ιδές, ανοίγει διάπλατη και τη θύρα και την αγκαλιά· και μέσ' απ' τη λαχτάρα που γλυκά την πνίγει, κι' αναμέσ' από γέλια, δάκρυα και φιλιά κατρακυλούν τα λόγια της μισά, κομμένα, με βιαστική και με τρεμάμενη λαλιά. Τόσο έχει κλάψει η δύστυχη, τόσο για σένα, λεβέντη στρατοκόπε, που την ώρα αυτή τα γέλια της τής φαίνονται σαν γέλια ξένα. Κ' ενώ σε βλέπει αχόρταγα, σαν να ζητή το σκορπισμένο νου της να περιμαζέψη, κ' ενώ στην αγκαλιά της σε σφιχτοκρατεί, τον ερχομό σου δεν μπορεί να τον πιστέψη. 19 ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ μάννα! με τα χείλη αχνά φίλησε, διπλοφίλησε, φίλησ' ακόμα, και διώξε από το νου σου το βαρύ βραχνά, που ερχόταν κάθε νύχτα στ' άχαρό σου στρώμα. Μην ψάχνης λόγια ναύρης, πνίξε τη λαλιά, φίλησε μάτια, μέτωπο, μάγουλα, στόμα. Ταχειά, μόλις ξυπνήση, θα τα μάθη πλειά τα δάκρυα, τις τρομάρες και τα τάμματά σου στους άγιους· τώρ' αγκάλιασμα, τώρα φιλιά. Η μακρυνή λαχτάρα σου νά την, κοντά σου. Τα μάτια πώς καρφώνεις, ω! πώς τη θωρείς τη λιοκαμμένην όψι του! Τα γόνατά σου τρέμουν; κάθησε, μάννα· μάννα, δεν μπορείς να τη σηκώσης τη χαρά σου· είνε μεγάλη και θέλεις όλη μονομιάς να τη χαρής. Σαν να τον ξαναγέννησες απόψε πάλι. 20 ΚΑΙ του πολέμου θα ξεχάσωμε τη φρίκη, τις κακοπάθειες, τ' ανιστόρητα δεινά και θα περάσουν όλα και θα μείνη η Νίκη. Και θα περάσουν. Έτσι ο χείμαρρος περνά τα δέντρα ξερριζώνοντας και τα λιθάρια, κ' η γη διπλοποτίζεται, διπλογεννά τα νέα λουλούδια αμέτρητα, τα νέα χορτάρια, από βουνά και κάμπους ως τις ρεματιές . . . Χαρά σε σας, ω τιμημένα παλληκάρια, που, δείχνοντας σημάδια από λαβωματιές ή καταμασχαλίζοντας το δεκανίκι, θα μας κυττάτε με περήφανες ματιές, θυμίζοντάς μας την αξέχαστη τη Νίκη. 21 Κ' η χλόη, δροσολουσμένη κι' ανθοκεντητή τους τάφους των πεσόντων θ' αλαφροσκεπάζη· το βήμα του ο διαβάτης θα συχνοκρατή και την ψυχή του απόβαθα θα συναρπάζη όχι του χάρου ο πόνος που μοιρολογά και χύνεται σε μαύρα δάκρυα και ξεσπάζη, μα ευγνωμοσύνη που τα γόνατα λιγά. — Στους τάφους των πεσόντων μέρα, νύχτα εκείνη θα ψιθυρίζη αδάκρυτη σιγά, σιγά: — Αθάνατοι νεκροί, στον ύπνο σας Ειρήνη ! 22 Και σεις, παιάνων ρίμες, μέσ' απ' τον καπνό του κανονιού βγαλμένες (ο καπνός θαμπώνει και τ' άστρο της αγάπης και τον ουρανό)· και σεις, ρυθμοί παιάνων, του πολέμου οι μόνοι βραχνοί ξεφωνητάδες, μη λαλείτε, μη! σωπάτε, όπως εσώπασε και το κανόνι. Τώρα ζωής τραγούδια και ζωής ρυθμοί· τώρ' απ' τον άγριο πόλεμο δεν απομένει παρά μονάχα η δόξα, δόξα και τιμή. Ευλογημέν' η Ειρήνη, τρις ευλογημένη! Ανοίγει μύρια μονοπάτια ο λογισμός στο πλάι του δρόμου που η Ζωή γοργά διαβαίνει. Ω! πόσα μονοπάτια! κ' είνε ανασασμός, άρωμα, φως, κελάιδημα. Όνειρα, πόθοι, με σας, με σας της τέχνης ο γλυκός καϋμός τ' αθώρητο το νήμα μέρα-νύχτα κλώθει, το νήμα αυτό που δένει τον τραγουδιστή με την καρδιά του κόσμου που βαθειά τον νοιώθει. Νά, ξεκρεμάστηκεν η λύρα η κρεμαστή. 23 ΚΟΡΦΟΒΟΥΝΙΣΙΟ μάρμαρο της Πάρου, γείρε μέσ' στ' αργαστήρι· ο απαλόχερος τεχνίτης για της Ειρήνης το άγαλμα τη σμίλη επήρε. Στην όψι, το χαμόγελο της Αφροδίτης, της Αθηνάς το ανάβλεμμα· την άγρια χάρι της λιγερής Αρτέμιδος στ' ωραίο κορμί της. Στώνα της χέρι το αχνοδάχτυλο, θα πάρη της Ήβης το λαγήνι· τ' άλλο της θα υψώνη και θα κρατάη ακοίμητο, διπλό λυχνάρι. Κάτω απ' τον κόρφο, εκεί που ολόδροση ριζώνει ροδοκρινιά με τ' άνθη τα ζευγαρωμένα, της Ήρας θα φορή τη μαγεμένη ζώνη. Για να τη βρίσκη ο Χρόνος πάντοτε παρθένα. *** Σελίς Ω πρώτο του ήλιου ανάβλεμμα.......... 13 Τα πέδιλα σου, ω Νίκη................ 14 Μηδέ κ' η ροδογέλαστη................ 16 Κ' έρχετ' η Αγάπη η ανύποπτη......... 18 Έρχετ' ο άντρας, ο πατέρας........... 19 Η προκοπή που δείχνει................ 21 Στο λόγγο μπαίνει ο Έρωτας........... 22 Αφρόσαρκη νεράιδα.................... 24 Όλοι σε λένε Αγάπη................... 28 Μέσα στο σπίτι του χωριού............ 29 Το αλέτρι, νά το αλέτρι.............. 31 Τους δρόμους τους γαλάζιους...........33 Πριν φύγη (το θυμάσαι;).............. 35 Με γλάστρες ανθοφόρες................ 37 Στόλισε απόψε........................ 38 Ήρθ' ο πατέρας....................... 40 Κ' ενώ στα γόνατά του................ 42 Τακ! τακ! — Ποιος κρούει............. 44 Ευτυχισμένη μάννα!................... 46 Και του πολέμου θα ξεχάσωμε.......... 48 Κ' η χλόη, δροσολουσμένη............. 50 Και σεις, παιάνων ρίμες,............. 51 Κορφοβουνίσιο μάρμαρο ............... 53 *** ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ, ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ "ΕΣΤΙΑ „ 11819 ΙΩΑΝΝΗΣ Ν. ΣΙΔΕΡΗΣ — ΕΚΔΟΤΗΣ — ΑΘΗΝΑΙ ΕΚΛΕΚΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΞΕΝΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΕΚΔΟΘΕΝΤΑ ΑΝΝΙΝΟΥ ΜΠ. Ζητείται υπηρέτης (κωμωδία μονόπρακτος). ΒΛΑΧΟΥ ΑΓΓ. Ανάλεκτα (κρίσεις και εντυπώσεις 2 τόμ.). ΔΕΛΗΚΑΤΕΡΙΝΗ Ι. Ο Λυχνοστάτης (κωμωδία) μονόπρακτος. ΔΡΟΣΙΝΗ Γ. Φωτερά Σκοτάδια (ποιήματα). — Κλειστά Βλέφαρα (ποιήματα). — Αμαρυλλίς (διήγημα). — Αγροτικαί επιστολαί. ΘΕΡΟΥ ΑΓ. Δημοτικά τραγούδια (εκλογή). ΛΙΔΩΡΙΚΗ Μ. Κοντά ατή φωτιά (δράμα μονόπρακτον). ΜΑΛΑΚΑΣΗ Μ. Ασφόδελοι (ποιήματα). — Πεπρωμένα (ποιήματα). ΜΑΡΗ Μ. Το θάρρος της αγνοίας (κωμωδία μονόπρακτος). ΠΑΛΑΜΑ Κ. Τα παράκαιρα (ποιήματα). ΠΟΛΕΜΗ Ι. Σπασμένα Μάρμαρα (ποιήματα). — Λύρα (Ανθολογία της νεωτέρας ελλην. ποιήσεως). — Η Γυναίκα (κωμωδία μονόπρακτος). — Ειρηνικά (ποιήματα). ΣΤΡΑΤΉΓΗ Γ. Τραγούδια τον νησιού. ΤΑΝΑΓΡΑ ΑΓΓ. Οι σπογγαλιείς του Αιγαίου (διηγήματα). — Μακεδονικαί Ραψωδίαι (διηγήματα). — Η Μεγαλόχαρη (διήγημα). — Άγγελος εξολοθρευτής (πολεμικά διηγήμ. 1912-13). ΤΣΟΚΟΠΟΥΛΟΥ Γ. Ο Βασιλεύς της Ρέγκας (μονόπρ. παιγνίδι). ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Κ. Φάουστ τον Γκαίτε (εμμ. μετάφρασις). — Ιφιγένεια εν Ταύροις (εμμ. μετάφρασις). — Ηλέκτρα του Οφμαννστάλ (τραγωδία). — Φθινόπωρο (μυθιστόρημα). — Τάσω, Στο Σκοτάδι και Άλλα διηγήματα. — Τραγούδια της Ερημιάς. — Τα Ελεγεία και τα Ειδύλλια (ποιήματα). — Αγάπη στα χωριό (διήγημα). AUGIER A. Οι Χαλκοπρόσωποι (κωμωδ.) μετάφρ. Αγγ. Βλάχου. BARRIÈRE Θ. Οι Κουτοπόνηροι (κωμωδία) μετάφρ. Αγγ. Βλάχου. Ο Βασιλεύς Όθων. Ιστορικόν εράνισμα επί 50ετηρίδι του θανάτου του. Κωνσταντινούπολις και Αγία Σοφία. Θρύλοι και παραδόσεις. ΒΟΓΑΣΛΗ Δ. Εκλεκτά χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα Διηγήματα (εκ του Γαλλικ., Γερμαν. και Ρωσ.). ΔΟΥΜΑ (ΥΙΟΥ) Η Κυρία με τας Καμελίας (μυθιστόρημα). LABICHE E. Εγώ και Ξυδάκης και Θανασούλης (κωμωδίαι μετάφρασις Αγγέλου Βλάχου. SARDOU B. Οι Καλοί μας Φίλοι (κωμωδία) μετάφρ. Αγγ. Βλάχου. ΣΙΕΓΚΕΒΙΤΣ Quo Vadis (μυθιστόρημα). ΥΠΟ ΤΥΠΩΣΙΝ ΑΝΝΙΝΟΥ Χ. Αττικαί ημέραι (διηγήματα και ευθυμογραφήματα). ΔΡΟΣΙΝΗ Γ. Το βοτάνι της αγάπης (διήγημα). — Διηγήματα των αγρών και της πόλεως. — Αναμνήσεις και εντυπώσεις. — Σταλακτίται (ποιήματα). — Ειδύλλια (ποιήματα). — Αμάραντα (ποιήματα). — Γαλήνη (ποιήματα). ΠΟΛΕΜΗ I. Χειμώνανθοι (ποιήματα). Κειμήλια. — Εξωτικά (ποιήματα). — Το Παλιό Βιολί (ποιήματα). — Στη Χώρα των παραμυθιών: Το Στοίχημα. — Το Μαγεμένο ποτήρι (έμμετρα δράματα). — Προσωπίδες: Το Εικόνισμα. — Γελίμερ. — Η Γυναίκα. — Φρύνη. — Μια νύχτα με φεγγάρι (έμμετρα δραμάτια). AUGIER ΑΙΜ. Η τυχοδιώκτρια (δράμα) μετάφρασις Αγγ. Βλάχου. ΛΕΓΚΟΥΒΕ Μήδεια (δράμα) μετάφρασις Αγγ. Βλάχου. ΛΕΣΣΙΓΓ Νάθαν ο σοφός (δράμα) μετάφρασ. Αγγ. Βλάχου. ΜΟΛΙΕΡΟΥ Ερωτικοί θυμοί (κωμωδ.) μετάφρασ. Αγγ. Βλάχου. — Μισάνθρωπος μετάφρασ. Αγγ. Βλάχου. ΡΑΚΙΝΑ Βρεττανικός (δράμα) μετάφρασ. Αγγ. Βλάχου. ΣΧΙΛΛΕΡ Δον Κάρολος μετάφρασ. Αγγ. Βλάχου. ΧΑΪΝΕ Ε. Τραγούδια, έμμετρ. μετάφρασις Αγγ. Βλάχου. *** END OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK ΕΙΡΗΝΙΚΆ *** Updated editions will replace the previous one—the old editions will be renamed. Creating the works from print editions not protected by U.S. copyright law means that no one owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy and distribute it in the United States without permission and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to copying and distributing Project Gutenberg™ electronic works to protect the PROJECT GUTENBERG™ concept and trademark. Project Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you charge for an eBook, except by following the terms of the trademark license, including paying royalties for use of the Project Gutenberg trademark. If you do not charge anything for copies of this eBook, complying with the trademark license is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose such as creation of derivative works, reports, performances and research. Project Gutenberg eBooks may be modified and printed and given away—you may do practically ANYTHING in the United States with eBooks not protected by U.S. copyright law. Redistribution is subject to the trademark license, especially commercial redistribution. START: FULL LICENSE THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK To protect the Project Gutenberg™ mission of promoting the free distribution of electronic works, by using or distributing this work (or any other work associated in any way with the phrase “Project Gutenberg”), you agree to comply with all the terms of the Full Project Gutenberg™ License available with this file or online at www.gutenberg.org/license. Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg™ electronic works 1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg™ electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to and accept all the terms of this license and intellectual property (trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy all copies of Project Gutenberg™ electronic works in your possession. If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project Gutenberg™ electronic work and you do not agree to be bound by the terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. 1.B. “Project Gutenberg” is a registered trademark. It may only be used on or associated in any way with an electronic work by people who agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few things that you can do with most Project Gutenberg™ electronic works even without complying with the full terms of this agreement. See paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project Gutenberg™ electronic works if you follow the terms of this agreement and help preserve free future access to Project Gutenberg™ electronic works. See paragraph 1.E below. 1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation (“the Foundation” or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project Gutenberg™ electronic works. Nearly all the individual works in the collection are in the public domain in the United States. If an individual work is unprotected by copyright law in the United States and you are located in the United States, we do not claim a right to prevent you from copying, distributing, performing, displaying or creating derivative works based on the work as long as all references to Project Gutenberg are removed. Of course, we hope that you will support the Project Gutenberg™ mission of promoting free access to electronic works by freely sharing Project Gutenberg™ works in compliance with the terms of this agreement for keeping the Project Gutenberg™ name associated with the work. You can easily comply with the terms of this agreement by keeping this work in the same format with its attached full Project Gutenberg™ License when you share it without charge with others. 1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in a constant state of change. If you are outside the United States, check the laws of your country in addition to the terms of this agreement before downloading, copying, displaying, performing, distributing or creating derivative works based on this work or any other Project Gutenberg™ work. The Foundation makes no representations concerning the copyright status of any work in any country other than the United States. 1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: 1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate access to, the full Project Gutenberg™ License must appear prominently whenever any copy of a Project Gutenberg™ work (any work on which the phrase “Project Gutenberg” appears, or with which the phrase “Project Gutenberg” is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, copied or distributed: This eBook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you will have to check the laws of the country where you are located before using this eBook. 1.E.2. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is derived from texts not protected by U.S. copyright law (does not contain a notice indicating that it is posted with permission of the copyright holder), the work can be copied and distributed to anyone in the United States without paying any fees or charges. If you are redistributing or providing access to a work with the phrase “Project Gutenberg” associated with or appearing on the work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the Project Gutenberg™ trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.3. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is posted with the permission of the copyright holder, your use and distribution must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked to the Project Gutenberg™ License for all works posted with the permission of the copyright holder found at the beginning of this work. 1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg™ License terms from this work, or any files containing a part of this work or any other work associated with Project Gutenberg™. 1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this electronic work, or any part of this electronic work, without prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with active links or immediate access to the full terms of the Project Gutenberg™ License. 1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any word processing or hypertext form. However, if you provide access to or distribute copies of a Project Gutenberg™ work in a format other than “Plain Vanilla ASCII” or other format used in the official version posted on the official Project Gutenberg™ website (www.gutenberg.org), you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon request, of the work in its original “Plain Vanilla ASCII” or other form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg™ License as specified in paragraph 1.E.1. 1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, performing, copying or distributing any Project Gutenberg™ works unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing access to or distributing Project Gutenberg™ electronic works provided that: • You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from the use of Project Gutenberg™ works calculated using the method you already use to calculate your applicable taxes. The fee is owed to the owner of the Project Gutenberg™ trademark, but he has agreed to donate royalties under this paragraph to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments must be paid within 60 days following each date on which you prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax returns. Royalty payments should be clearly marked as such and sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the address specified in Section 4, “Information about donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation.” • You provide a full refund of any money paid by a user who notifies you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he does not agree to the terms of the full Project Gutenberg™ License. You must require such a user to return or destroy all copies of the works possessed in a physical medium and discontinue all use of and all access to other copies of Project Gutenberg™ works. • You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the electronic work is discovered and reported to you within 90 days of receipt of the work. • You comply with all other terms of this agreement for free distribution of Project Gutenberg™ works. 1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg™ electronic work or group of works on different terms than are set forth in this agreement, you must obtain permission in writing from the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the manager of the Project Gutenberg™ trademark. Contact the Foundation as set forth in Section 3 below. 1.F. 1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread works not protected by U.S. copyright law in creating the Project Gutenberg™ collection. Despite these efforts, Project Gutenberg™ electronic works, and the medium on which they may be stored, may contain “Defects,” such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by your equipment. 1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the “Right of Replacement or Refund” described in paragraph 1.F.3, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project Gutenberg™ trademark, and any other party distributing a Project Gutenberg™ electronic work under this agreement, disclaim all liability to you for damages, costs and expenses, including legal fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE PROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. 1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a written explanation to the person you received the work from. If you received the work on a physical medium, you must return the medium with your written explanation. The person or entity that provided you with the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a refund. If you received the work electronically, the person or entity providing it to you may choose to give you a second opportunity to receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy is also defective, you may demand a refund in writing without further opportunities to fix the problem. 1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth in paragraph 1.F.3, this work is provided to you ‘AS-IS’, WITH NO OTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO WARRANTIES OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. 1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any provision of this agreement shall not void the remaining provisions. 1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone providing copies of Project Gutenberg™ electronic works in accordance with this agreement, and any volunteers associated with the production, promotion and distribution of Project Gutenberg™ electronic works, harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, that arise directly or indirectly from any of the following which you do or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg™ work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any Project Gutenberg™ work, and (c) any Defect you cause. Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg™ Project Gutenberg™ is synonymous with the free distribution of electronic works in formats readable by the widest variety of computers including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from people in all walks of life. Volunteers and financial support to provide volunteers with the assistance they need are critical to reaching Project Gutenberg™’s goals and ensuring that the Project Gutenberg™ collection will remain freely available for generations to come. In 2001, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure and permanent future for Project Gutenberg™ and future generations. To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 and the Foundation information page at www.gutenberg.org. Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non-profit 501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal Revenue Service. The Foundation’s EIN or federal tax identification number is 64-6221541. Contributions to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent permitted by U.S. federal laws and your state’s laws. The Foundation’s business office is located at 809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887. Email contact links and up to date contact information can be found at the Foundation’s website and official page at www.gutenberg.org/contact Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation Project Gutenberg™ depends upon and cannot survive without widespread public support and donations to carry out its mission of increasing the number of public domain and licensed works that can be freely distributed in machine-readable form accessible by the widest array of equipment including outdated equipment. Many small donations ($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt status with the IRS. The Foundation is committed to complying with the laws regulating charities and charitable donations in all 50 states of the United States. Compliance requirements are not uniform and it takes a considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up with these requirements. We do not solicit donations in locations where we have not received written confirmation of compliance. To SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any particular state visit www.gutenberg.org/donate. While we cannot and do not solicit contributions from states where we have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition against accepting unsolicited donations from donors in such states who approach us with offers to donate. International donations are gratefully accepted, but we cannot make any statements concerning tax treatment of donations received from outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. Please check the Project Gutenberg web pages for current donation methods and addresses. Donations are accepted in a number of other ways including checks, online payments and credit card donations. To donate, please visit: www.gutenberg.org/donate. Section 5. General Information About Project Gutenberg™ electronic works Professor Michael S. Hart was the originator of the Project Gutenberg™ concept of a library of electronic works that could be freely shared with anyone. For forty years, he produced and distributed Project Gutenberg™ eBooks with only a loose network of volunteer support. Project Gutenberg™ eBooks are often created from several printed editions, all of which are confirmed as not protected by copyright in the U.S. unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily keep eBooks in compliance with any particular paper edition. Most people start at our website which has the main PG search facility: www.gutenberg.org. This website includes information about Project Gutenberg™, including how to make donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.